Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sağlık Yönetimi Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖMER FARUK DUMLU
Danışman: Hatice Ulusoy
Özet:
Bu çalışmanın amacı Sivas il
merkezinde bulunan üç hastanenin acil servislerine başvuran hastaların
tanılarının triyaj sistemine göre sınıflandırılması ve acil servise ambulansla
başvuran hastaların tanı kodlarının uluslararası 32 acil durum parametresi
listesine göre değerlendirilmesidir. Çalışma tanımlayıcı ve retrospektif
tiptedir. Çalışmada geriye dönük olarak hastane verilerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın
evren ve örneklemini; Sivas ilinde bulunan Cumhuriyet Üniversitesi Uygulama ve
Araştırma Hastanesi, Sivas Numune Hastanesi ve Özel Medicana Hastanesinin
01.02.2019-28.02.2019 tarihleri arasında acil servise başvuran hastaların
kayıtları oluşturmaktadır.
Çalışmada,
etik kurul onayı ve gerekli izinler alındıktan sonra, hastane yönetimlerinin
sağladığı, üzerinde hastanın kimliğini açığa çıkaracak bir bilgi içermeyen
kayıtlar kullanılmıştır. Sivas Numune Hastanesinden 53922, Sivas Cumhuriyet
Üniversitesi’nden 5188, Sivas Medicana Hastanesinden 2461, Sivas Komuta Kontrol
Merkezi’nden 3642 veri olmak üzere toplam 61571 veri araştırmaya dahil
edilmiştir. Elde edilen veriler SPSS 23 paket programıyla değerlendirilmiştir.
Çalışmaya alınmış hastaların özelliklerini belirlemede frekans, yüzde ve ki-kare
(chi-square) testi kullanılmıştır.
Çalışmada,
kayıtlardan alınan verilere göre Numune Hastanesi acil servisine başvuran
hastaların %15,2’sinin, Medicana Hastanesine başvuran hastaların %50,3’ünün
yeşil alanda değerlendirildiği, Üniversite Hastanesine başvuran hastaların ise
%98,9’unun kırmızı alanda değerlendirildiği saptanmıştır. Çalışmada Numune
Hastanesine başvuran hastaların yeşil alan hastası olma oranının, diğer
hastanelerin acil servisine başvuran hastalara göre daha yüksek olduğu, hafta
sonu başvuran hastaların yeşil alanda değerlendirilme oranının, hafta içi
başvuran hastalara göre daha yüksek olduğu, 16:00-23:59 saatleri arasında
başvuran hastaların yeşil alanda değerlendirilme oranının, diğer saat
aralıklarında başvuran hastalara göre daha yüksek olduğu, kadın hastaların
yeşil alanda değerlendirilme oranının, erkek hastalara göre daha yüksek olduğu saptanmıştır.
Tüm acil
servis başvurularının %87,6’sının Sivas Numune Hastanesine yapıldığı saptanmıştır.
Numune Hastanesi verilerindeki triyaj incelendiğinde hastaların yalnızca
%15,2’sinin yeşil alan hastası olarak değerlendirildiği saptanırken araştırmacı
tarafından yapılan çalışma triyajında %54,1’inin yeşil alan hastası olduğu
saptanmıştır. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Hastanesi verilerindeki triyaj
incelendiğinde, hastaların %98,9’unun kırmızı alan hastası olarak
değerlendirildiği, araştırmacı tarafından yapılan triyajda ise hastaların
%11,1’inin kırmızı alan, %42,2’sinin yeşil alan hastası olduğu saptanmıştır.
Medicana Hastanesi verilerindeki triyaj incelendiğinde, hastaların %50,3’ünün
yeşil alan hastası olarak değerlendirildiği saptanırken, araştırmacı tarafından
yapılan triyajda ise hastaların %38,4’ünün yeşil alan hastası olduğu
saptanmıştır.
Çalışma
kapsamında araştırmacı tarafından yapılan triyaja göre, bir ay içerisinde Sivas
il merkezinde bulunan acil servislere başvuran 61571 hastanın %52,5’inin acil
olmayan yeşil alan, %41,1’inin sarı alan ve %6,4’ünün kırmızı alan hastası
olduğu; 3642 ambulans başvurusunun %60,7‘sinin Uluslararası 32 Acil Durum
Parametresine uygun olmadığı saptanmıştır. Çalışmada Numune Hastanesinde 6044,
Üniversite Hastanesinde 1228 olmak üzere toplamda 7272 verinin tekrarlı giriş
olduğu saptanmıştır.
Sonuç
olarak, Sivas il merkezinde bulunan üç hastanenin acil servislerine başvuran
hastaların tanılarının araştırmacı tarafından Sağlık Bakanlığı triyaj sistemine
göre sınıflandırılması yapıldığında, başvuruların büyük oranda acil olmayan
hastalar tarafından yapıldığı, acil servise ambulansla başvuran hastaların
çoğunluğunun tanı kodlarının Uluslararası 32 Acil Durum Parametresi listesine
göre uygun olmadığı, üç hastane için kayıtlarda standart veri girişinin
olmadığı, her hastanenin cinsiyet, yaş, geliş saati ve tarihi dışındaki veri
girişlerinde farklı değişkenlerle veri girişi olduğu ve 7272 tekrarlı veri
girişi olduğu saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Acil Sağlık Hizmetleri, Acil Servis Başvuruları, Ambulans, Hastane Öncesi
Acil Sağlık Hizmetleri, Triyaj, 32 Acil Durum Parametresi