Fibromyalji sendromu ile subklinik ateroskleroz arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ENES GÜL

Danışman: Bülent Yıldız

Özet:

Fibromyalji Sendromu (FMS) yaygın vücut ağrısı, spesifik anatomik bölgelerde artmış hassasiyet ve yorgunluk, irritabl barsak sendromu, uyku bozukluğu gibi klinik durumların eşlik ettiği kronik bir kas-iskelet sistemi hastalığıdır. FMS osteoartritten sonra en sık gözlenen romatizmal hastalıktır. Kullanılan tanı kriterlerine göre prevalansı %2-8 arasında değişmektedir. FMS'nin etyolojisi bilinmemekte ve patofizyolojisi tam olarak açıklanamamaktadır. Dünya genelindeki ölüm sebebleri arasında, koroner arter hastalığı ve iskemik serebrovasküler hastalıklar en önde gelen yerlerini korumaktadırlar. Bu iki hastalığın ortak etyopatogenezinde yer alan subklinik aterosklerozu tespit etmek önemlidir. Ateroskleroz, damar duvarının intima ve mediya tabakalarını tutan ilerleyici olan damar lümenini daraltan multifaktöriyel bir hastalıktır. Gelecekteki vasküler olayların güçlü bir belirleyicisi olan karotis intima media kalınlığı (KİMK) erken dönem aterosklerozu saptamak için kullanılır. Fibromyalji sendromu ile ateroskleroz arasında ilişki olabileceği önceki çalışmalarda gösterilmiştir. Bu çalışmada Fibromyalji Sendromu ile subklinik ateroskleroz arasındaki ilişki değerlendirilmiştir. Bu çalışma FMS hastaları ile sağlıklı gönüllülerin karşılaştırıldığı tek merkezli prospektif bir çalışmadır. Ocak 2020 ve Nisan 2020 arasında, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nde aterosklerotik risk faktörü olmayan 20 FMS hastası ve 20 gönüllü çalışmaya dahil edildi. Tüm katılımcıların ayrıntılı öykü ve laboratuar sonuçları kaydedildi ve B-mod ultrasonografi ile karotis intima media kalınlıkları ölçüldü. Hasta grubu semptom sürelerine göre ( ≤ 5 yıl, > 5 yıl) ikiye ayrıldı. Semptom süresi 5 yıl ve altında olan grupta 9 hasta, 5 yıldan fazla olan grupta 11 hasta vardı. Hasta ve kontrol grubunun yaş ve vücut kitle indeksi ile kreatinin dışındaki laboratuvar değerleri karşılaştırıldığında istatistiki açıdan benzerdi. Kreatinin değeri farklı olmakla birlite iki grupta da normal aralıktaydı. Sağ ana karotis arter intima media kalınlığı (RKİMK) ortalaması hasta grubunda 0,5 (±0,07) mm, kontrol grubunda 0,43 (±0,05) mm; sol ana karotis arter intima media kalınlığı (LKİMK) ortalaması hasta grubunda 0,5 (±0,06) mm, kontrol grubunda 0,43 (±0,05) mm bulunmuş olup hasta grubunda anlamlı yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca ortalama karotis intima media kalınlığı (OKİMK) hasta grubunda 0,52 (±0,05) mm, kontrol grubunda 0,43 (±0,03) olarak bulunmuş olup hasta grubunda anlamlı yüksektir. Hasta grubun subgrup analizinde yaş dışındaki temel karakteristik özellikler ve RKİMK-LKİMK-OKİMK değerleri her iki grupta benzerdi. Çalışmamızda önceki çalışmaları destekler nitelikte Fibromyalji hastalarında KİMK'nın arttığı gösterilmiştir. Bu çalışmada farklı olarak hastalar semptom süresine göre karşılaştırılmış olup aralarında KİMK'ı açısından anlamlı fark olmadığı görülmüştür. Sonuçta FMS enflamatuvar bir hastalık olmamasına rağmen KİMK'da artışa neden olmaktadır ve endotel disfonksiyonuna neden olabileceği düşünülmektedir. Anahtar kelimeler: Fibromyalji Sendromu, subklinik ateroskleroz, karotis intima media kalınlığı