Akademik Veri Yönetim Sistemi
Hastaoğlu E. (Yürütücü)
TÜBİTAK Projesi, 2023 - 2023
Olağan yaşamın düzenini bozacak şekilde
gerçekleşen bir deprem sonrası birçok insanın yaşam kalitesi düşmektedir.
Özellikle depreme hazırlıklı olmayan ülkelerde yıkıcı bir deprem sonrası enkaz
altından kurtulan ve evleri yıkılan bireylerin gıdaya olan ulaşımı
zorlaşabilmektedir. Bu durum besin hijyeni eksikliklerine ve doğrudan sağlık
problemlerinin oluşumuna neden olabilmektedir. Bir afetin hemen sonrasında
özellikle engelli ve yaşlılarda zayıf ağız hijyeni, yetersiz hareket, iştah
kaybı, yemek problemleri, kırıklar nedeniyle yutkunma sorunları
yaşanabilmektedir. Deprem sonrası gıdaları muhafaza etme koşulları
zorlaşacağından süt ürünleri gibi kolay bozulacak yiyeceklere besin
zehirlenmelerine karşın dikkat edilmelidir. Temiz içme suyu eksikliği, uygun
olmayan hijyen ve sanitasyon nedeniyle çocuklarda yetersiz beslenmenin şiddeti
artmaktadır.
Gelişmiş ülkeler doğal afetlerde gıda tedarik
zincirinin aksamasına neden olan özellikle tedarik zinciri yönetimi alanının
(iş birliği, bilgi yönetimi, lojistik ve kaynak sağlama) dayanıklılığını
araştırmalarda sıklıkla incelemektedir. Yapılan çalışmalar doğal afetlere karşı
daha güçlü ve korunaklı hale gelinmesi için afet öncesi tedarik alanını
genişletmek ve proaktif önlemler almak gerektiğini vurgulamaktadır. Günümüzde
etkili beslenme eylemleri sayesinde acil durumlarda daha az can kaybı
gerçekleşmektedir. Yeni gıda ürünlerinin geliştirilmesi müdahalelerin kalitesi
ve ölçeği, acil durumlar ve acil olmayan durumlar hakkında verilen eğitimler
ölümlerin azalmasında etkili olmaktadır.
Tüm Dünya’da süregelen depremler sonrası
yapılan araştırmalar, uzun süre acil durum beslenme planlamalarına güvenen
hayatta kalan depremzedelerin beslenme ile ilgili çeşitli sağlık sorunları
yaşadıklarını bildirilmiştir. Gıda sağlanmasında, gıdaların tür ve miktarından
daha da önemlisi organizasyondur. Olayın kaosunu ve şokunu yaşayan topluma,
karmaşaya yol açmayan bir gıda dağıtımını sağlayacak örgütlenmeyi kurmak çok
önemlidir. Sağlanan yardımlarla ilgili bilginin, toplumun tüm üyelerini
kapsayıcı ve onların erişebileceği şekilde iletilmesi de bilgi hakkı
çerçevesinde önemlidir. Büyük kayıplara neden olan doğal afetlerde beslenme
hizmetlerinin organizasyonunun sağlanması, insanların felaketin kayıplarını hem
fizyolojik hem de psikolojik olarak daha çabuk üstesinden gelebilmeleri için de
zorunludur.
Tüm bu bilgilerden hareketle, en etkili organizasyon doğal afetlerle
uyumlu yaşam süren bir nesil yetiştirmektir. Turizm Fakültesi öğrencilerinin
afet duyarlılıklarının artması için afetlerde gıda tedariki ve beslenmenin
öneminin anlatılması, ülkemizde olası acil eylem planlarında yeterli
beslenmenin sürdürülebilmesi açısından oldukça önemlidir. Öğrencilerimizde
gelişecek bu duyarlılık, afetlerdeki genç yetişkin insan gücünün kullanımını
artıracak, bilinçli organizasyonlarla tüm depremzedelerin gıdaya ulaşımına
olanak tanıyacaktır.