Aktif Fay Zonları ve Doğal Afetler: Kuzey Anadolu Fay Zonu Üzerinde Kelkit Vadisi Boyunca Yer Alan Yerleşim Alanlarının Doğal Afet Risk Analizi ve Afet Bilgi Sisteminin Oluşturulması


Ayazlı İ. E., Tatar O.(Yürütücü)

CB Strateji ve Bütçe Başkanlığı (Kalkınma Bakanlığı) Projesi, 2006 - 2009

  • Proje Türü: CB Strateji ve Bütçe Başkanlığı (Kalkınma Bakanlığı) Projesi
  • Başlama Tarihi: Nisan 2006
  • Bitiş Tarihi: Nisan 2009

Proje Özeti

İnsanlığın varoluşundan bu yana depremler insanları etkileyen en önemli doğal afetlerden biri olmuştur. Geçtiğimiz yüzyılda nüfus artışına, teknolojik ve ekonomik gelişime paralel olarak insanlar dağınık ve tenha yerleşim stilinden vazgeçerek kentlere göçmüşler, böylece şehirler büyümeye başlamış, insanoğlunun dünya üzerinde görülmesinden milyonlarca yıl önce de var olan depremlerin şehirler üzerindeki etkisi de giderek artan boyutta hissedilmeye başlanmıştır.

Depremler genellikle mevcut olan heyelanların tetiklenmesine de yolaçarlar. Bu heyelanlar kara alanlarında olabildiği gibi 1999 Gölcük depreminde yaşandığı gibi deniz altında da olabilir ve bu durumda dev dalgalara (tsunami) da yolaçabilirler. 17 Mart 2005 tarihinde  meydana gelen Kuzulu (Koyulhisar) heyelanı da ülkemizin önemli aktif fay zonlarından birisi olan Kuzey Anadolu Fay Zonuna yakın bir alanda gerçekleşmiştir. Bu doğal afetin oluşumunda kuşkusuz topoğrafik, iklimsel ve litolojik faktörlerin yanısıra, aktif bir fay zonu içerisinde olması da etken olmuştur. Bu doğal afet bizlere bu tür fay zonlarının üzerinde gelişen genç yüzey şekillerinin deprem potansiyelinin yanısıra, başta heyelan olmak üzere değişik doğal afetlerin oluşumuna yaptıkları etkiler açısından da incelenmesi gerekliliğini ortaya koymuştur. Bu amaçla Kelkit çayı vadisi içerisinde yeralan tüm yerleşim yerlerinin başta depremselliği olmak üzere doğal afetlere karşı duyarlılığı bu çalışma ile ortaya konacaktır. Bu amaçla bölgenin neotektonik ve jeomorfolojik özellikleri ayrıntılı olarak ortaya konduktan sonra, ikinci aşamada ise daha yersel alanlarda paleosismolojik, uzaktan algılama, GPS, radar interferometri ve mikro bölgelendirme çalışmaları gerçekleştirilecektir. Bu çalışmaların üzerine ise bölgeye ait afet bilgi sisteminin altyapısı oluşturulacaktır.