Sivas Yöresinde Bal Arılarında Görülen Bakteriyel, Viral ve Paraziter Hastalıkların Teşhisi ve Araştırılması


Altay K. (Yürütücü), Erol U., Işıdan H., Turan T., Kalın R., Şahin Ö. F., et al.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2020 - 2023

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Şubat 2020
  • Bitiş Tarihi: Şubat 2023

Proje Özeti

Projenin amacı; Sivas yöresinde bal arısı kolonilerinde verim kayıplara ve koloni sönmelerine neden olan paraziter, viral ve bakteriyel etkenlerin konvansiyonel ve moleküler yöntemlerle teşhisini sağlayacak "Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Veteriner Fakültesi Arı Hastalıkları Teşhis Laboratuvarı Kurulması" ve bu hastalıkların bölgedeki varlığı ve yaygınlıklarının araştırılması ile moleküler karakterizasyonlarının yapılmasıdır. Bal arısı (Apis mellifera), bitkiler arasında tozlaşmayı sağlayarak dünyada ekosistemlerin devamlılığını sağlayan en önemli insekt türü olmasının yanı sıra birçok besin maddesini de (bal, arı sütü, polen gibi) üretmektedir. Bal arıları ürettikleri besin maddeleri sayesinde ülke ekonomilerine ciddi katma değer sağlamaktadır. Türkiye gerek bitki örtüsü yapısı gerekse iklim koşulları sayesinde dünya arıcılık faaliyetlerinde oldukça önemli bir yere sahiptir. Çalışmanın planlandığı Sivas ili ise Türkiye'de arıcılık yapılan işletme sayısı bakımından Muğla ilinden sonra ikinci sırada yer almaktadır. Diğer tüm canlılarda olduğu gibi bal arılarında verim kayıplarına ve koloni sönmelerine neden olan çok sayıda paraziter, viral ve bakteriyel etken bulunmaktadır. Bu çalışma ile Türkiye'nin önemli arıcılık merkezlerinden olan Sivas ilindeki arıcılığın yoğun olduğu 8 ilçeden (Sivas-Merkez, Zara, Divriği, Gürün, Şarkışla, Yıldızeli, İmranlı, Hafik) 5 arıcılık işletmesi yılda iki defa (Mayıs ve Eylül aylarında) iki yıl boyunca erişkin arı ve larvalı petek numuneleri alınacaktır. Daha sonra örnekleme yapılan bölgelerdeki bal arısı kolonilerinde verim kayıplarına neden olan Varroa destructor, Nosemosis, Acarapis woodi, Defrome kanat virusu, Akut arı felci virüsü, Siyah kraliçe hücre virüsü, Torba çürüklüğü, Kronik arı felci virüsü ve Avrupa yavru çürüklüğünün konvansiyonel ve moleküler yöntemlerle belirlenmesi ve yaygınlıklarının ortaya konulması amaçlanmaktadır. Sonraki süreçte her bölgeden tespit edilen örneklerden bir kısmı DNA dizi analizine gönderilecek ve elde edilecek dizilimler GenBankta mevcut sekanslarla uygun bioinformatik yöntemlerle kullanılarak karşılaştırılacak ve filogenetik pozisyonları ortaya konulacaktır.