Akademik Veri Yönetim Sistemi
Yalçın M. (Yürütücü), Yurdakul İ.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2024 - 2025
Yara, cilt bütünlüğünün bozulmasıyla birlikte canlı dokunun anatomik ve fonksiyonel devamlılığının kaybıdır. Yara veteriner hekimliği klinik pratiğinde en sık karşılaşılan cerrahi hastalıklardan biridir. Yaranın oluşumu, türü, süresi ve anatomik bölgesi tedavi için farklı yaklaşımlar gerektirmektedir. Yara iyileşmesi için teşhis edilen yara bölgesinin, tıraşı, mekanik temizliği ve nekrotik dokuların uzaklaştırılması yaranın türünün anlaşılmasında hekime büyük katkı sağlamaktadır. Ayrıca uygulanacak tedavi süresince hastaya bağlı ve çevresel faktörleri de hesaba katmalıdır. Tüm bunlara ek olarak mevcut sayısız yara bakım ürününün, yara iyileşmesine yardımcı olabilecekleri yara evresini ve hangi evrelerde iyileşmeyi geciktirebilecekleri veya engelleyebileceklerini bilmesi gerekmektedir.
Yara dudaklarının birbirine yaklaştırılması mümkün olmayan akut olgularda yara iyileşmesi için centella asiatica (CA), poloxamer 188 + polyhexamethylene biguanide(PPB) kombinasyonu ve çinko oksit(ÇO) gibi pomadlar veteriner hekimliği ve beşeri hekimliğinde sıklıkla kullanılmaktadır. Zeytinyağının ozonlanması ile elde edilen ozon yağı (OY) kullanımı veteriner hekimliğinde yaraların sağaltımı amacı ile yeni yeni kullanılmaya başlanmıştır. Ozonun yara iyileşmesi üzerindeki yararlı etkilerinin, bakteriyel enfeksiyonun azalmasına ve bölgede artan oksijen gerilimine bağlı olarak hızla şekillendiği düşünülmektedir.
Çalışmada kullanılacak 40, her bir grupta 8 rat olacak şekilde rastgele, 5 gruba ayrılacaktır. Bu gruplar; kontrol grubu, CA grubu, PPB grubu, ÇO grubu ve OY grubu olarak adlandırılacaktır. Tüm grupların interscapular bölgesine bistüri kullanılarak 1x1 cm kenar uzunluğunda kare şekilli ensizyonlar atılarak yara oluşturulacaktır. Kontrol grubuna yara bölgesinde tampon ve nemlendirici etkisi için yalnızca vaselin pomad ve diğer 4 gruba isimlendirmelerinde belirtilen pomadlar günde bir kez, 18 gün süreyle uygulanacaktır. Yara bölgeleri ensizyon işleminden 30 dk sonra tüm gruplara pomad uygulaması yapılacaktır. Tüm gruplarda oluşturulan yaranın 0, 3, 6, 9, 12, 15 ve 18. günlerde ratlar sedasyona alınarak dijital kumpas ile çift yönlü ölçümleri yapılacaktır. Uygulamalar sonrası 18. günde ratlar genel anesteziye alınarak ötenazi edilecek yara oluşturulan deri dokuları alınarak histopatolojik inceleme için laboratuvara gönderilecektir. Yara dokuları genel histolojik görünümlerin araştırma mikroskobunda incelenmesi amacıyla Crossman'ın üçlü boyama metodu uygulanıp, yara iyileşmesi derecelendirilerek değerlendirilecektir.