Gölge E. (Yürütücü), Leskauskaite D., Eisinaite V.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2024 - 2025
Yaşlılarda, vücutta ve fizyolojide yaşa bağlı değişikliklerin yanı sıra fiziksel, fizyolojik ve bilişsel süreçleri onarma yeteneğinde ilerleyen bir bozulma veya azalma yaygındır. Yaşlanmaya bağlı pek çok rahatsızlık, kişinin bağımsızlık duygusunu kaybetmesine, sosyal yaşamının değişmesine ve sıklıkla davranışsal zorluklar yaşamasına neden olabilmektedir. Bu sorunlar genellikle yaşlı insanların huzurevine veya geriatri bakım tesisine gitmelerinin nedeni olarak görülmektedir. Koku ve tatta değişiklik, yemek hazırlamada zorluk, yemeyi unutma, yemek zamanı aktivitelerinde sorun ve yutkunma bozukluğu gibi çeşitli nedenlerden dolayı, bilişsel bozuklukla birlikte besin alımı sıklıkla azalmaktadır. Protein ihtiyacını ve kullanımını etkileyen çok sayıda fizyolojik değişiklik de yaşlanmanın özellikleri arasındadır. Bunların arasında anabolik direnç de vardır; bu, protein sentezinin genç insanlar için önerilen beslenme limitleriyle yeterli olmayacağı anlamına gelmektedir. Yaşlandıkça kas büyümesinde ve gücünde azalmasına neden olabilir. 65 yaş üstü sağlıklı yetişkinlerin günlük vücut ağırlığının kilogramı başına 1,0-1,2 gram (g/kg/gün) protein ihtiyacı vardır. Ayrıca, optimal vücut fonksiyonu için yaşlı yetişkinlerin, vitaminler ve mineraller de dahil olmak üzere çeşitli mikro besinlerin yeterli miktarda alınması gerekir. Mineraller (Fe, Zn, Mg, Se ve Ca gibi), vitaminler (C, D, E ve B12), amino asitler (dallı zincirli tip), omega-3 çoklu doymamış yağ asitleri ve farklı lif türleri önerilen besin takviyeleri arasındadır.
Kompleks iki fazlı sistemler bu durumda çok önemlidir çünkü formülasyonların besinsel yapısı ve işleyişi, bijellerin veya çift jelli sistemlerin bileşiminin değiştirilmesiyle düzenlenebilmektedir. Bijel adı verilen yeni iki fazlı sistemler, genellikle belirli bir sıcaklıkta ve jel sertleşme koşulunda mekanik karıştırma ile oluşturulan iki jelleşmiş fazdan oluşur. Bu projenin amacı, kontrollü proteinler ile oluşturulmuş ve mikro besinlerin sindirilebilirliği ve mikro besin ögelerinin biyoyarayışlılığına sahip yüksek proteinli formülasyonları (kalori-protein oranı <50:1) geliştirmek ve mikro yapısını ve termal stabilitesini ve karakterize etmektir.