Akıncı E.(Yürütücü), Cantürk Kılıçkaya P.
TÜBİTAK Projesi, 2018 - 2019
Istaroxime kimyasalının topoizomeraz aktivitesinin araştırılması
Canlıların gen aktarımı ve bilgi paylaşımı DNA replikasyonu ile meydana gelir ve bunun denetlenmesi DNA topoizomerazlar tarafından gerçekleştirilir. DNA topoizomeraz enzimleri, canlı yaşamının devamı için büyük önem ifade etmektedir. Bu nedenledir ki birçok anti kanser ilacın hedef noktası olmuştur. Bu çalışmada SERCA2a inhibitörlerinden biri olan istratoxime ele alınmıştır. Yapılan araştırmalar sonrasında özellikle prostat kanser hücrelerinde anti-tümöral aktivite göstermiş olması bileşiğin göz önüne çıkmasını sağlamıştır. Serkoplazmik endoplazmik retikulum Ca+2 ATPaz (SERCA) inhibitörü olmasından dolayı ATPaz inhibisyonu gerçekleşir ve ATP’nin ADP’ye dönüşünümünü engeller. SERCA, hücresel Ca2+ regülasyonu, hücre proliferasyonu ve apoptozundaki önemli rolünden dolayı potansiyel bir anti kanser hedeftir.
Bu bileşiğin projemizde ele alınmasında, bileşiğin serkoplazmik endoplazmik retikulum kalsiyum ATPaz inibitörü olmasının yanısıra 2a izomeri olmasının da etkisi olmuştur. Çünkü SERCA2a inhibitörleri kardiyomiyositlerde daha fazla bulunduklarından olası kardiyolojik toksik ve yan etkileri olmadığı gibi diğer topoizomeraz ve SERCA inhibitörlerine göre toksik etkileri azdır veya görülmemektedir. Daha az yan etkili ve daha az toksik özellikli topoizomeraz I-II inhibitörlerine ihtiyaç duyulduğundan; topoizomeraz I-II inhibitör etkisi görülmesi durumunda Istaroxime’in bu ihtiyacı karşılayacak özellikler taşıdığı düşünülmektedir. Ayrıca projemizde kombinasyonel anti-kanser tedavilerine olanak sağlayabilecek bir bileşik olarak kombinasyonel etkisi, kontrol bileşiklerle birlikte kullanılarak araştırılacaktır.
Bu projede Istaroxime kimyasalının anti kanser özellikleri ve topoizomeraz enzimleriyle olan etkileşimlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada topoizomeraz enzimi relaksasyon ve dekatenasyon analizleri yapılacaktır. Bileşiğin tipik topoizomeraz inhibitörleri ile karşılaştırmalı olarak inhibisyon özellikleri incelenecektir. Kimyasalın inhibisyon etkisinin görülmesi bu kimyasalın topoizomeraz enzim inhibitörü olabileceğini göstermekte olup dolayısı ile potansiyel bir anti kanser ajanı olduğu anlamına gelmektedir. Bu bileşiğin daha ileri analizleri anti kanser ilaç araştırmalarında kullanılabilecektir.