Çetinkaya S. (Yürütücü), Yenidünya A. F., Akın Polat Z., Saraç K., Başoğlu F., Durna Daştan S.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2019 - 2021
Önerilen projenin amacı, hücrenin tercih etmediği biyomolekül kombinasyonları yoluyla yeni moleküllerin üretimi ve bunların biyolojik aktivite potansiyellerinin araştırılmasıdır. Proje önerisi kapsamında, tRNA-yağ asidi esterlerinin üretimi, yapı karakterizasyonu ve potansiyel biyolojik aktivitelerinin ortaya çıkarılması çalışmaları yer almaktadır. Biyolojik aktif moleküller hücrede istisna yolaklar tarafından üretilmekte ve birincil yapı bakımından biyomoleküllerin ortak karakteristiği olan homokiralite kuralını genellikle bozmaktadır. Bu bakımdan tRNA' da olağan dışı baz içeriği ve ikincil yapısı ile istisna bir nükleik asittir. Proje önerisinin esin kaynağı, oligopeptit-yağ asidi esterleri olarak bilinen bakteri kökenli biyolojik aktif moleküllerdir. Bu maddeler sulu ortamda misel oluşturarak ortam suyunu kompartımanlara ayırabilmektedir. Bu özellik, biyolojik aktif molekülün hidrofobisitesi ve misel çapına bağlı olarak ortam suyunun homojen bipolar yapısının kademeli ve kontrol edilebilir şekilde modülasyonuna izin verebilmektedir. Bu modüle edici etkinin kontrol edilmesiyle, hücre membranının ve diğer moleküllerin yapısı ve işlevi, bir hücre kültüründe veya bir reaksiyon ortamında kademeli ve kontrol edilebilir bir şekilde değiştirilebilir. Transfer RNA'ları, birincil ve ikincil yapıları bakımından domain içi ve domainler arası (Bakteri, Achaea ve Eukarya) çeşitlilik göstermektedir. Zincir uzunluğuna, karbon sayısının tek veya çift olmasına ve çift bağların varlığına bağlı olarak seçilen çeşitli yağlı asitleri ile esterlerinde, tRNA net bir negatif yük ve kararlı bir konformasyona sahip polar baş bölgesini oluşturacaktır. Bu proje hedefine ulaştığında, yeni bir biyolojik aktif madde sınıfı ve yeni bir "ilaç" üretim alanı doğacaktır. Doğal ya da sentez ürünü RNA-yağ asidi esterlerinin varlığına ilişkin herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Böylelikle, proje önerisi düşünce ve tasarım açısından orijinaldir.