Ateroskleroz Hastalarında NKILA Aracılığıyla LOX-1 Gen Düzenlenmesinin Araştırılması


Tüzemen Bayyurt E. B., Arslan S. (Yürütücü)

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2020 - 2022

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Haziran 2020
  • Bitiş Tarihi: Mart 2022

Proje Özeti

Bu çalışmada ateroskleroz (damar sertliği) hastalarında NKILA aracılığıyla LOX-1 gen düzenlenmesinin araştırılması amaçlanmaktadır. NKILA; NF-kB (nükleer faktör kappa B) ile etkileşen uzun kodlama yapmayan RNA (lncRNA), LOX-1 ise okside düşük yoğunluklu lipoprotein (ox-LDL) reseptörüdür. Ateroskleroz orta ve büyük boy arterlerin duvarlarında lipit ve inflamatuar hücre birikintileri ile karakterize kronik bir hastalıktır. Normal bir arter; iç, orta ve dış olmak üzere üç doku katmanından oluşur. Endotel altı boşlukta dolaşan LDL partiküllerinin geçirgenliği, yakalanması ve oksidatif modifikasyonu sonucu ox-LDL oluşumu aktive edilir. LOX-1, ox-LDL'ye bağlanan ve onu hücre içine alan bir transmembran glikoproteindir. Ox-LDL'nin LOX-1'e bağlanması, NF-κB'yi aktive eder. NF-kB proinflamatuar yolakları ve LOX-1'in ifadesini aktive eder. Proinflamatuar moleküller de endotelyal hücrelerde LOX-1 ekspresyonunun artmasına neden olarak ox-LDL, LOX-1 ve NF-kB arasında kendi kendine devam eden bir döngü ile sonuçlanır. İnflamasyon ve aterosklerozun yanı sıra, LOX-1 ekspresyonu içinde lncRNA'ların da yer aldığı birkaç epigenetik mekanizma ile düzenlenir. NKILA NF-κB'nin negatif düzenleyicisidir. NKILA'nın susturulmasının NF-κB'nin daha çok ifade olmasına neden olacağı düşünülmektedir. NF-κB sinyallemesinin bazı lncRNA'larla ilişkisi incelense de, pek çok lncRNA için durum henüz aydınlatılmamıştır. Bu nedenle çalışmamızda NF-κB'nin indüklenmesini baskılayan bir lncRNA olan NKILA aracılığıyla LOX-1 geninin regülasyonunu inceleyeceğiz. Birçok çalışma, ateroskleroz oluşumunun ve ilerlemesinin ana cevabı olarak ox-LDL'yi ve reseptörü olan LOX-1'i gösterdiği için sonuçlarımızın aterosklerozda NKILA'nın LOX-1 gen regülasyonu açısından değerlendirilmesinin hastalığın tedavisi için epigenetik ilaç olma yolunda klinik öncesi çalışmalara kaynak sağlayacağını düşünmekteyiz.