Akademik Veri Yönetim Sistemi
Şahin Ö. F. (Yürütücü), Erol U., Urhan O. F., Şakar H. F., Altay K.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2025 - 2026
Hepatozoon soyuna bağlı türler dünyada yaygın şekilde görülmektedir. Bu türlerin neden olduğu hastalık çok sayıda konağı (memeli, kanatlı, sürüngen gibi) etkilemektedir. Hepatozoon türleri sonkonaklara, çeşitli vektör türlerin (kene, akar, bit gibi) yutulması sonucunda bulaşmaktadır. Hastalık sonkonaklarda ateş, ishal, kusma, kilo kaybı, uyuşukluk, iştahsızlık, sarılık, lenfadenopati ve yürüyüş bozuklukları gibi klinik belirtilere neden olmaktadır. Kedileri enfekte eden türlerin patojeniteleri hakkında net bir bilgi yoktur. Bununla birlikte hastalığın, kedileri enfekte eden Hepatozoon felis, H. canis ve H. silvestris olmak üzere üç farklı türü bulunmaktadır.
Dünya genelinde Hepatozoon türleri çok sayıda farklı konakta tespit edilmesine rağmen yapılan çalışmaların büyük çoğunluğunun köpekler üzerinde gerçekleştirildiği görülmektedir. Kedilerin araştırmalara dahil edildiği az sayıda çalışma vardır. Türkiye'de vektör kaynaklı patojenlerin yaygınlığının, dağılımının ve genetik çeşitliliğinin araştırılması amacıyla çeşitli çalışmalar yapılmış ve farklı konaklarda birçok patojen tür tespit edilmiştir. Ancak, Türkiye'de de kedilerde Hepatozoon türlerinin araştırıldığı sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu proje ile birlikte, Türkiye'nin Sivas, İstanbul, Ankara, Denizli ve Malatya illerinden daha önce proje ekibi tarafından farklı çalışmalarda toplanan kedi kan örneklerinden elde edilen arşiv DNA'larda Hepatoozon türlerinin varlığı ve yaygınlığı araştırılacaktır. Anabilim dalımızda uygun koşullar altında tutulan arşiv DNA örnekleri, Hepatozoon türlerinin 18S SSU rRNA gen bölgesinin 666 bp'lik kısmını amplifiye eden soy spesifik primerler kullanılarak PCR ile incelenecektir. Pozitif örneklerin tür identifikasyonları, DNA dizi analizi ile yapılacaktır. Elde edilen DNA dizilimleri, filogenetik analizler ile türlerin genotipik kıyaslamalarında da kullanılacaktır. Böylece Türkiye'de kedilerde Hepatozoon türlerinin varlığı ve yaygınlığına ilişkin geniş kapsamlı ve moleküler metotlarla elde edilen epidemiyolojik verilerin ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır.