Uzay Radar Görüntülerinden Ps InSAR ve DINSAR Yöntemleri Kullanılarak Heyelanların Belirlenmesi İzlenmesi ve Heyelan Bilgi Sisteminin Oluşturulması Kelkit Vadisi Örneği


Hastaoğlu K. Ö. (Yürütücü), Poyraz F., Ayazlı İ. E., Yılmaz I., Türk T.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2013 - 2015

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Ekim 2013
  • Bitiş Tarihi: Ekim 2015

Proje Özeti

Günümüzde doğal afetlerin önceden belirlenmesi ve izlenmesi oldukça büyük önem taşımaktadır. Son yıllarda uzaydan radar görüntüleri kullanılarak özellikle depremler, heyelanlar ve volkanlar gibi doğal afetlerin izlenmesi ve belirlenmesi araştırmaları bilim adamları tarafından oldukça yaygın olarak çalışılmaktadır. Bilindiği üzere Kelkit vadisi üzerinde yetmişin üzerinde heyelan bölgesi bulunmaktadır. Bunlardan bazıları yerleşim merkezlerini bazıları ise ulaşım akslarını tehdit etmektedir. Bugüne kadar bölgede birçok heyelan gerçekleşmiş ve bunlarda can ve mal kayıbları meydana gelmiştir. Önerilen bu projenin temel amacı modern uzaysal yöntem olan PS-InSAR yöntemİ kullanılarak heyelan sahalarındaki mevcut alansal deformasyonun belirlenmesidir. Bu proje kapsamında da yeni bir yöntem olan uzay radar görüntülerini kullanan Ps-InSAR (Persistent Scatterers- Synthetic Aperture Radar interferometry) ve DinSAR ( Differantial Synthetic Aperture Radar interferometry ) teknikleri kullanılarak kelkit vadisi üzerinde daha önceden belrilenen heyelanların izlenmesi ve yeni oluşan heyelan bölgelerinin belirlenebilmesi planlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda çalışma alanı olarak Koyulhisar ilçesi heyelan sahası seçilmiştir. Koyulhisar heyelan sahasına için Envisat ve Terrasar-x radar uydularına ait SAR görüntüleri Alman ve Avrupa Uzay Ajanslarına önerilen projeler çerçevesinde temin edilmiş ve STAMPS yazılımı kullanılarak değerlendirlmiştir. Böylelikle heyelan sahasına ait uydu bakış doğrultusundaki kayma yüzeyleri PS-InSAR yöntemi ile elde edilmiştir. Daha sonra GNSS ve PSInSAR sonuçları karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak ana heyelan kütlesinin genel karakerteristik hareketi PSInSAR yöntemi ile belirlenirken, özellikle ana heyelan kütlesi üzerindeki şev duyarsızlıkları vb. nedenlerden kaynaklanan lokal hareketler belirlenememiştir.