Akademik Veri Yönetim Sistemi
Elaldı Ş. (Yürütücü), Yerliyurt N. S., Çifçi T.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2018 - 2019
Bu çalışmanın amacı, nicel ve nitel araştırma yöntemlerini birlikte kullanarak bütüncül bir yaklaşımla tersine kaynaştırma uygulamalarının etkililiğinin öğretmen, okul yöneticileri ve velilerin görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesidir. Araştırmanın nicel bölümünde hem meta-analiz hem de tarama yöntemleri kullanılmıştır. Meta-analiz aşamasında, kaynaştırma uygulamalarının etkililiğini belirlemek amacıyla yakın zamanda yapılan araştırmaların meta analiz yoluyla sentezlenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda 2004 ile 2018 yılları arasında ulusal ve uluslararası düzeyde gerçekleştirilen tüm çalışmalar arasından dahil etme kriterlerini karşılayan 37 çalışma (14 doktora tezi, 11 yüksek lisans tezi, 11 makale ve 1 konferans) Comprehensive Meta-Analiz ve MetaWin programları kullanılarak analiz edilmiştir. Ayrıca, araştırmaya dahil edilen çalışmaların etki büyüklükleri uygulama yapılan grup (öğretmen, öğrenci), okul kademesi, uygulama süresi ve çalışma türü özelliklerine göre de hesaplanmıştır. Tarama yöntemi aşamasında araştırma kapsamında yer alan iki özel eğitim anaokulunda görev yapan öğretmen ve yöneticilerin (N=31) kaynaştırma uygulamalarına yönelik yeterlikleri çeşitli değişkenler açısından ele alınmıştır. Bu aşamada veriler MEB Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan 3N1K kitapçığında yer alan “kaynaştırma eğitiminde öğretmenler ve yöneticiler için kontrol listesi” anket maddeleri haline getirilerek toplanmıştır. Çalışmanın nitel boyutunda, araştırma kapsamındaki sadece bir ilde yer alan okul öncesi özel eğitim kurumunda çalışan öğretmen (N= 19), yönetici (N=3) ve velilerin (N=24; 16 Normal gelişim gösteren çocuk velileri; 8 Özel gereksinimli çocuk velileri) tersine kaynaştırma uygulamalarına yönelik görüşlerini ortaya koydukları verileri yarı yapılandırılmış görüşmeler yoluyla toplanmış ve Maxqda 11 programı ile analiz edilmiştir. Hem nitel hem de nicel bulgular kaynaştırma eğitiminde yeterlilikler ve sağladığı katkıları ortaya çıkarmıştır. Özellikle tersine kaynaştırma uygulamalarının hem normal gelişim gösteren hem de özel gereksinimli çocuklar açısından değerlendirilmesine yer verilmiştir. Pilot uygulamaların MEB yetkilileri tarafından belirlenen alan uzmanlarınca mutlaka denetlenerek aksaklıkların tespit edilmesi ya da bu okullarda görev yapan yönetici ve öğretmenlerden sık sık süreç hakkında değerlendirme raporu talep edilmesi önerilmektedir.