Akademik Veri Yönetim Sistemi
Ünsal E., Yüksel M.(Yürütücü), Doğan T., Topaksu M.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2015 - 2017
Lüminesans mekanizmaları, lüminesans özellik gösteren malzemelerin üretilerek termolüminesans (TL)
ve optik uyarmalı lüminesans (OSL) gibi yöntemler kullanılarak test edilmektedir. Dozimetrik
malzemelerin TL ya da OSL ölçümleri sonucunda elde edilen karakteristik ışıma eğrileri o malzemenin
dozimetrik özelliklerinin belirlenmesinde önemli bir yere sahiptir. Bir materyalin dozimetrik özellikleri
TL/OSL yöntemleri ile tespit edilirken hem bazı deneysel yöntemler hem de bazı yazılımlar kullanılarak
yapılabilmektedir. Dozimetrik çalışmalarda deneysel yöntemlerle elde edilen sonuçların yazılımsal
programlarla elde edilen sonuçlarla karşılaştırılarak hataların en aza indirilmesi önemlidir. Adı geçen
yazılımsal yöntem bilgisayarla ışıma eğrisi ayrıştırma (CGCD-Computerised Glow Curve Deconvolution)
yöntemi olarak adlandırılmaktadır. Bilgisayarla ışıma eğrisi ayrıştırma (CGCD), TL/OSL ışıma
eğrilerinden tuzak parametrelerini belirlemek için kullanılan yöntemlerden en yaygın olanıdır. Bu
programların algoritmaları temel termolüminesans kinetik denklemlerinin nümerik çözümlerine dayalı
olarak oluşturulmaktadır. Dağıtımı ve kullanımı programcıları tarafından ücretsiz olarak sunulan bazı
programların yanı sıra ücretli olarak satılan programlar da mevcuttur. Ancak hali hazırda bulunan
programların kullanımında bazı sınırlamalar bulunmaktadır. Örneğin Puchalska ve Bilski tarafından
yazılmış olan GlowFit isimli program sadece birinci dereceden TL kinetiklerini analiz etmekte ikinci
dereceden ya da genel dereceden kinetikleri analiz edememektedir. Benzer şekilde diğer programların
da bir takım eksikleri bulunduğundan bu alanda yapılan akademik çalışmalarda çok gerekli olan CGCD
programlarının yazılarak genel kullanıma sunulması ve karşılaşılan problemlerin çözülmesi çok
önemlidir. Bu çalışmada görsel programlama yöntemleri kullanılarak birinci, ikinci ve genel dereceden TL
kinetiklerinin belirlenebileceği görsel bir programın yazılması ve yazılan bu programın kinetik
parametreleri tam olarak tanımlanmış piyasada ticari olarak satılan dozimetreler, doğal malzemeler ve
laboratuvar ortamında üretilecek olan yeni dozimetreler kullanılarak test edilmesi planlanmaktadır.