Riskli Gebelerde Stres Yönetim Eğitiminin Algılanan Stres, Kaygı ve Umutsuzluk Düzeyleri Üzerine Etkisi: Randomize Kontrollü Çalışma


Creative Commons License

ERTEKİN PINAR Ş., DAĞLAR G., DURAN AKSOY Ö.

4. Uluslararası Gebelik Doğum ve Lohusalık Kongresi, Bolu, Türkiye, 20 - 23 Şubat 2020

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Bolu
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Riskli gebelik, annenin ve fetüsün yaşamını ve sağlığını tehlikeye sokan, hastalık ve
ölüm riskini artıran, fizyolojik ve psiko-sosyal bir durumdur. Araştırma riskli gebelerde
stres yönetim eğitiminin algılanan stres, kaygı ve umutsuzluk düzeyleri üzerine etkisinin
incelenmesi amacı ile yapılmıştır.
Yöntem: Randomize kontrollü deneysel çalışmanın örneklemini toplam 206 riskli gebe
(Deney=103; kontrol=103) oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini 1 Mayıs 2018-30
Haziran 2019 tarihleri arasında bir devlet hastanesinin Gebe ve Jinekoloji Servisi’ne yatışı
yapılan riskli gebeler oluşturmuştur. Deney grubundaki riskli gebelere stres yönetim eğitimi
uygulanmış, kontrol grubundaki gebelere uygulanmamıştır. Veriler Kişisel Bilgi Formu,
Algılanan Stres Ölçeği, Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri ve Umutsuzluk Ölçeği ile
toplanmıştır. Verilerin analizinde sayı ve yüzdelik dağılım, gruplar arası karşılaştırmalarda
ki-kare testi, grupların izlemlerdeki puan ortalamalarının karşılaştırmasında ise t testi
kullanılmıştır. Sonuçlar p<0.05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir.
Bulgular: Araştırmada deney grubundaki gebelerin yaş ortalaması 28.89±6.73, kontrol
grubundaki gebelerin yaş ortalaması ise 30.01±5.53’dür. Deney ve kontrol grubundaki
gebelerin sosyo-demografik ve gebelik özellikleri birbirine benzer özelliktedir ve gruplar
arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmamıştır (p>0.05). Eğitim sonrası ikinci
izlemde deney ve kontrol grubunda Algılanan Stres Ölçeği, Durumluk-Süreklik Kaygı
Envanteri ve Umutsuzluk Ölçeği puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı
farklılık saptanmıştır (p<0.05).
Sonuç: Taburculuk sırasında eğitim yapılmayan kontrol grubunun algılanan stres
puanlarında artış olmuş, eğitim verilen gebelerin umutsuzluk puanları düşmüştür. Eğitim
sonrasında deney grubunda durumluk ve sürekli kaygı puanları eğitim öncesine göre
azalmış, eğitim verilmeyen kontrol grubunun kaygı puanlarında artış olmuştur. Bu
sonuçlara göre riskli gebelere bireysel ya da grup olarak stres ile başa çıkma eğitim
programlarının düzenlenmesi ve danışmanlık yapılması önerilmektedir.