MÖ 8. BİNYILDAN YAZININ İCADINA KADAR KULLANILAN MUHASEBE SİSTEMİ: TOKENLER


Şeker S., Şeker F.

Uluslararası Muhasebe ve Finans Araştırmaları Dergisi, cilt.1, sa.2, ss.107-119, 2019 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 1 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2019
  • Dergi Adı: Uluslararası Muhasebe ve Finans Araştırmaları Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Asos İndeks, Other Indexes
  • Sayfa Sayıları: ss.107-119
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Günümüzden yaklaşık olarak 10.000 yıl önce, insan toprağı işlemeyi keşfetmiş, avcı-toplayıcı yaşam biçiminden vazgeçerek yerleşik düzene geçmiştir. Yaşamını şansa bırakmak yerine topraktan elde ettiği ürünlerle sürdürmeyi öğrenen insan, daha sonra ürettiği ürünlerden ihtiyacından fazlasını takas etme yoluyla ilk ticari faaliyetleri başlatmıştır. Ancak bu ticari işlemlerle ilgili insanların hafızasında kalan bilgiler birbiri ile uyuşmamış ve anlaşmazlıkları doğurmuştur. Bu nedenle hatırlamaya yardımcı olması, daha da önemlisi ticareti yapılan malların hesabının tutulması ve kayda geçirilmesi amacıyla, dönemin insanları tarafından bir hesaplama ve kayıt sistemi geliştirilmiştir.

Bu çalışmada MÖ 8000’li yıllardan yazının icat edildiği MÖ 3000’li yıllara kadar Bereketli Hilal ve Antik Mezopotamya’da yaygın bir şekilde kullanılan ve yaklaşık olarak 5000 yıl boyunca varlığını sürdüren arkaik muhasebe sistemi ve bu sistemin temelini oluşturan “Token”lar inceleme konusu yapılacaktır. Token’ların ortaya çıkışı, gelişimi, bir muhasebe ve kaydetme sistemi olarak rolleri arkeolojik buluntular ile desteklenerek açıklanacak ve böylece muhasebe biliminin kökenine ışık tutmaya çalışılmıştır. Suriye ve Anadolu topraklarından İran’a kadar yaygın bir şekilde kullanılan Token’ların zaman içinde kil tabletlere nasıl aktarıldığı ve en eski yazı sistemi olarak kabul edilen piktografik yazıya nasıl dönüştüğü arkeolojik kanıtlara dayanılarak anlatılacaktır.

Nearly 10.000 years ago, man discovered cultivation and proceeded to permanent settlement by giving up the hunter-gatherer way of life. Instead of leaving life to chance, human learned to sustain with the products obtained from the land and then started first commercial activities by swapping the surplus of the grown products. However, information in people’s memory related to these commercial transactions didn’t match with each other and caused conflicts. Therefore in order to help remember, more importantly to keep the accounts of goods, a calculation and entry system has been improved. In this study, tokens-which are survived until the invention of writing and extensively used in the Fertile Crescent and the Ancient Mesopotamia nearly during 5000 years as B.C. 8000-year entry system, will be examined. The emergence and improvement of tokens, their roles as an accounting and entry system will be explained by supporting archaeological findings and so it’ll be tried to light the way for the origin of accounting. It will be explained how the Tokens, which are widely used from Syria and Anatolia to Iran, are transferred to clay tablets over time and transformed into pictographs considered to be the oldest writing system.