Kömür Baca Külü, Kireç ve Jips Ürünlerinden Yapı Malzemesi Yapımı


Creative Commons License

Yüksek S.

Academic Platform-Journal of Engineering and Science, cilt.5, sa.3, ss.58-70, 2017 (Hakemli Dergi)

Özet

Termik santrallerde linyit kömürünün yakılması sonucu ortaya çıkan toplam katı atığın ortalama %80’i baca külü ve %20’si taban külü olup doğal arazilerde depolanmaktadır. Santrallerde 1 kWh’lik enerji üretmek için yaklaşık 110

gram kül atık olarak ortaya çıkmakta ve 1000 MW’lık bir santralden yılda 650 bin ton kül atığı oluşmaktadır. Ülkemizde faal olarak çalışan termik santrallerden yılda yaklaşık 20 bin MW elektrik enerjisi üretilirken 13 milyon

ton kül ortaya çıkmaktadır. Kurulu gücü 457 MW olan Sivas-Kangal termik santralinden yılda yaklaşık 400 bin ton kül açığa çıkmakta olup bu atıklar hâlihazırda herhangi bir biçimde değerlendirilmemektedir. Sivas havzasında

milyarlarca tonluk jips kaynakları bulunmaktadır. Bu çalışmada Kangal Termik santrali uçucu külü ile alçı ve kirecin değişik oranlarda karışımları ile hafif yapı malzemesi üretimi deneysel olarak araştırılmıştır. Elde edilen numuneler

üzerinde standartlarda istenilen deneyler gerçekleştirilmiştir. D-17 etiketli kütlece %70 alçı, % 10 uçucu kül ve % 20 oranlarındaki karışım diğer karışımlara göre daha optimal değerlere sahip olduğu belirlenmiştir. D-17 etiketli numune

dizilerine değişik katkılar ilavesiyle basınç mukavemeti 92,8 kg/cm²’den 113,8 kg/cm²’ye yükseltilirken su emme oranları %45,8’den %19,1’e ve su uzaklaştırıcı madde ilavesiyle %6,9 ‘a indirilmiştir. Tüm numunelerin yoğunluk ile

eğilme mukavemeti arasında yüksek korelosyonlu (R2=0,95) doğrusal ilişki olduğu, Shore sertlik değeri ile eğilme mukavemeti arasında üssel bir ilişki (R2=0,81) olduğu görülmüştür.