SMMM’lerinTemel Mali Tablo Bilgi Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi


Creative Commons License

Onut S., Günel Y.

Sosyal Bilimlerde Nicel Araştırmalar Dergisi, cilt.4, sa.2, ss.117-132, 2024 (Hakemli Dergi)

Özet

Bilgi ve iletişim teknolojileri, çalışma hayatının ayrılmaz bir parçası olmuş; son yıllardaki önemli gelişmeler sayesinde birçok iş süreci daha kısa ve verimli hale gelmiştir. Bilgiye hızlı erişim sağlamak ve karar süreçlerini daha etkin hale getirmek isteyen işletmeler, yalnızca veriyi toplamakla kalmayıp aynı zamanda bu veriyi analiz ederek anlamlı bilgilere dönüştürmeleri gerekmektedir. Bu çalışma ile SMMM’lerin mali tabloların yapısı ve içeriği konusundaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca SMMM’lerin verdikleri cevapların cinsiyet, meslekteki çalışma süresi, görev yeri, yaş ve eğitim düzeyi değişkenlerine göre farklılık gösterip göstermediğinin belirlenmesi çalışmanın bir diğer amacını oluşturmaktadır. Bu amaçlara ulaşmak için araştırmacılar tarafından geliştirilen “Temel Mali Tablo Bilgi Düzeyi Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden biri olan “Betimsel Yöntem” tercih edilmiştir. Sivas ilinde Nisan 2024’te SMMMO’ya kayıtlı ve aktif olarak görev yapan 260 SMMM araştırmanın evrenini, kolayda örnekleme yöntemi ile yüz yüze ulaşılan 163 kişi ise araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Verilerin analizi SPSS 27.0 istatistik paket programı yardımıyla yapılmıştır. Kolmogorov-Smirnov Normallik Testi ile verilerin dağılımlarının normal olmadığı sonucuna ulaşıldığından Kruskal Wallis H, Mann Whitney U ve Bonferroni Düzeltmeli Mann Whitney U Testleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda SMMM’lerin mali tablo bilgi düzeylerinin beklenen seviyelerde olmadığı görülmüştür. Özellikle maddi olmayan varlıklar, kısa vadeli borçlar, amortisman tutarları, dönem faaliyetleri ve net çalışma sermayesi hakkındaki bilgilerinin yeterli düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Ancak varlıkların finanse edilmesi, kârın ve kâr/zarar tespiti, gelir tablosu, duran varlıklar ve kısa vadeli borçlarla ilgili bilgi düzeylerinin yeterli düzeyde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. SMMM’lerin Temel Mali Tablo Bilgi Düzeyi Ölçeğindeki ifadelere vermiş oldukları cevapların; cinsiyet, görev yeri, yaş ve meslekteki çalışma süresi değişkenlerine göre istatiksel açıdan anlamlı bir farklılık göstermediği, eğitim düzeyi değişkenine göre ise istatiksel açıdan anlamlı bir farklılık gösterdiği saptanmıştır. Ayrıca önlisans eğitim grubunda bulunan kişilerin hem lisans hem de lisansüstü eğitim grubunda bulunan kişilere göre ölçekte bulunan ifadeleri daha fazla önemsedikleri sonucuna ulaşılmıştır.