Meşşâî Burhandan İşrâkî İrfana Sühreverdî el-Maktül’ün Mantık Anlayışı


Creative Commons License

Kömürcü K.

Universal Journal of Theology, cilt.2, sa.1, ss.58-73, 2017 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 2 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2017
  • Dergi Adı: Universal Journal of Theology
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.58-73
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İşrâkiliğin kurucusu olarak kabul edilen Şihabüddin Sühreverdî bir dönem Meşşâî öğretiyi esas almışken daha sonra kendi düşüncesini geliştirmiştir. O, İşrâkîliği tesis ederken iki farklı düşünceyi birleştirmeye çalışmıştır. Sühreverdî’nin sistemi belirli parçalardan müteşekkildir. Mantık, onun düşüncesinin unsurlarından biridir. Bu açıdan onun mantık anlayışı oldukça önemlidir.

Sühreverdî mantık ve metot olarak Meşşâîlerin en önemli dayanağı olan burhandan yola çıkarak, İşrâkiliğin en merkezî kavramlarından biri olan irfana ulaşmıştır. Burhan, teoriyi esas almışken, irfan, kimi zaman teellüh, hads, keşf şeklinde de adlandırılan mistik kavramlara dayanır.  Sühreverdî tarafından daha çok teorik felsefenin içinde değerlendirilen mantık, bir alet vasfındadır ve fazla ayrıntılı olmayan bir takım kurallardan müteşekkildir.

Anahtar Kavramlar: Sühreverdî el-Maktül, İşrâkîlik, Meşşâiklik, irfan, burhan.  

Ishraqi philosophy is one of the doctrine of Islamic thought. The founder of the school is Shihab al-Din Suhrawardi al-Maqtul. He has an important place in Islamic philosophy. Suhrawardi is especially known for his mystical philosophy of teaching that he has developed. Suhrawardi is a Masha’i at the beginning of philosophical adventure. Later, he was separated from this tradition and he developed his own philosophy, called Ishraqiyyun (illumination). Suhrawardi has done this in a system framework. His philosophy consists of three basic parts. They are logic, physics and metaphysics. He has placed the logic that the doctrine has been established. In this respect, logic has an important place in Sühreverdi's thouht. For this reason his views on logic must be examined.

Key Words: Suhrawardi al-Maqtul, Ishraqiyyun, Masha'i, Wisdom, Demonstration.