Sivas’ta Jips Kaynaklı Doğal Tehlikelerin ve Çevre Sorunlarının Kentleşme Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi


Creative Commons License

Özel S.

Uluslararası Katılımlı 73. Türkiye Jeoloji Kurultayı, Ankara, Türkiye, 24 - 28 Mayıs 2021, sa.144, ss.202

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.202
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Sunulan çalışma, evaporit grubu minerallerden jipslerin, kentsel yapılar ve zeminler üzerinde meydana getirdiği doğa kaynaklı tehlikeleri ve çevre sorunlarını içerir. Söz konusu tehlikeler ve sorunlar, başlıca jipsli alanlarda doğal olarak gelişen karsta özgü deformasyonlar (çözünme alanları ve boşlukları, çatlak, kırık) ve jipsin suyla teması sonucunda çözünme ile gelişen tuzlanma, korozyon, toprak ve su kirliliği sorunlarıdır. Sivas’ta da insan yaşamını kolaylaştıran (yol, kanalizasyon, gömülü boru/hat, binalar, park gibi) yapıların jipsli alanlarda- da - yer almasından kaynaklanan çeşitli sorunlar ve riskler olduğu belirlenmiştir. Yapılan çalışmalarla, jipsli birimlerin insan/bitki/hayvan yaşamına ve çevreye etki eden doğal tehlikeleri ve çevresel etkileri olduğunu kanıtlamıştır. Ayrıca, jipsli alanlar ve yakın çevresindeki yaşam ortamlarında, yaşam/yaşam ortamı kalitesinin ve sürdürülebilirliğinin azaldığı ve jipsli alanlarda ve yakın çevresinde yeraltı suları, yüzey suları ile verimli topraklar, doğal olarak kirlilik ve erozyon tehdidi altında olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, yer seçiminde dikkat edilmemesi durumunda, jipsli alanlarda her zaman doğa kaynaklı tehlikeler ve çevresel riskler oluşacaktır. Bu sorunların ayrıntılı jeolojik ve jeofizik çalışmaların yapılmasıyla önlenebileceği tartışılacaktır.