Akademik Veri Yönetim Sistemi
II. Uluslararası Plevne Kahramanı Gazi Osman Paşa ve Dönemi Sempozyumu, Tokat, Türkiye, 5 - 07 Nisan 2017, ss.126-137
93 Harbi olarak da bilinen 1877-78 Rus Harbi, Osmanlı İmparatorluğu için tam
bir faciayla neticelenmiştir. Savaş sonunda imzalanan Berlin Antlaşması o
neticenin resmîvesikasıdır. Nitekim imparatorluğun toplam toprağının beşte
ikisi, nüfusunun ise beşte biri (5.5 milyon) artık yoktur. Bu kayıplar göz
önünde bulundurulunca Osmanlılar açısından savaş içi gelişmeler hakkında
konuşulmaya veya yazılmaya değer bir husus olmadığı düşünülebilir. Ancak
Plevne Müdafaası o düşünceyi geçersiz kılar. Osmanlı askerlerinin savaş
içerisinde tek yüz aklığı gösterdikleri cephe olarak kayıtlara geçen Plevne her
şeyden evvel Türk askerinin tarihte gösterdiği direnç ve kahramanlık
hikâyelerinin en güzide örneklerinden birisidir. Plevne, Gazi Osman Paşa
kumandasında sayıca çok üstün olan Ruslara karşı büyük bir yokluk içerisinde
tam 145 gün süren emsalsiz bir savunmadır. Bu münasebetle türkülere,
marşlara konu olmuş, ilham vermiştir. Dahası yankıları sadece Osmanlı
topraklarıyla sınırlı kalmamış, neredeyse o gün bütün Avrupa’da
hissedilmiştir. İşte bu çalışma, o yankıları mevcut literatürün yanında
Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nden temin edilen bazı vesikalar ışığında ortaya
koymak arzusundadır. Daha savaş bitmeden Gazi Osman Paşa’nın uyguladığı
yeni savunma stratejisinin askerî tarih kitaplarında yerini alması, bu
münasebetle ününün Osmanlı sınırlarının çok ötesine taşması, bunun
göstergesi olarak Edward ve Racamier adlı şahısların paşa için bir marş
bestelemeleri, yabancı devletlerin paşa adına zafer madalyaları göndermeleri,
Viyana’da paşa lehinde tezahürat yapılması, Macaristan’da miting
düzenlenmesi, ayrıca gerek Gazi Osman Paşa’nın gerekse Plevne
müdafaasının günlerce Batı basınında yer alması ve Peşte’de şenliklerle
kutlanması vesikalara yansıyan yankılardan en dikkat çekici olanlarıdır
The 1877-1878 Ottoman- Russian War known as 93 War finished with disaster
totally for the Ottoman Empire. The Berlin Treaty signed in the end of the war
is the official page of this result. Thus the two-fifth of the land of the Empire
and the one-fifth of the population (5,5 million) are not there anymore. When
those lost considered, it may be able to think that the developments in the war
have not enough value to speak or write. However, the Pleven Defense nullifies
this idea. The Pleven recorded the only successful front of the Ottoman soldiers
in the war, firstly one of the best samples of the Turkish soldiers’ resistance
and heroic histories in the history. Pleven was a unique defense which
commanded by Gazi Osman Pasha in a big absence opposite to the Russians
who were outnumber from the Ottomans during 145 day. In this regard, it was
subject of the Turkish folk songs, anthems and it had inspired them. Moreover,
its echoes were not limited in the Ottoman lands and felt nearly in all Europe
in those days. In this study, we want to put forth these echoes in the light of
some documents taken from the Prime Ministry Ottoman Archive as well as
the available literature. Taking place in the history books of the new defense
strategies made by Gazi Osman Pasha even before the war was over,
overflowing of his fame beyond the Ottoman territories from this cause,
composing of one anthem for the pasha by the persons named as Edward and
Recaimer, sending victory medals on behalf of the pasha by the foreign states,
cheering in favor of the pasha in Vienna, making meeting in Hungary, besides
publishing about both Gazi Osman Paşa and the Pleven Defense in the West
press for days and celebrating with the festivals in Budapest are amongst the
echoes reflected from the document