EDEBİYAT-TARİH İLİŞKİSİ BAĞLAMINDA ROLAND DESTANI ÖRNEĞİ


Creative Commons License

Yılmaz A.

EGE 12th INTERNATIONAL CONFERENCE ON SOCIAL SCIENCES, İzmir, Türkiye, 23 Aralık 2024, cilt.4, ss.5749-5761

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 4
  • Basıldığı Şehir: İzmir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.5749-5761
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

ÖZET

Edebiyat tarihçi için başvuru kaynaklarından sadece biri iken edebiyat araştırmacısı için birincisidir ve ancak özgül tarihsel bağlamı içinde anlamlıdır. Bu durum edebiyatın hem tarihçi hem de edebiyat araştırmacısı için aslında ne olduğu, ne kadar işe yaradığı, özde kime veya neye hizmet ettiği gibi soruları beraberinde getirir. Aslında edebiyat-tarih ilişkisi zorunlu olduğu kadar da sorunludur. İlişkinin sorunlu olması edebiyatın çoğunlukla zamanın dışında konumlanma ve anlamlanma özelliğinden kaynaklanırken, zorunlu olması ise her iki alanın yani edebiyat ile tarihin doğal yakınlığı nedeniyledir. Edebiyatçının tarihe yönelik edebiyat metninin değerini azaltmak veya bağlamlaştırmak olarak özetlenebilecek eleştirel savına koşut olarak tarihçinin mesafeli durmak zorunda olduğu edebiyata yönelik gerçekliği tartışılır hale getirmek, azaltmak veya çarpıtmak savı vardır. İlişkinin sorunlu oluşunun bir diğer nedeni ise, tarihçinin -bilimsellik gereği- edebiyat metni ile güçlü bir bağ kuramayışı, kurgusallığı nedeniyle birincil kaynak olarak gösteremeyişidir. Bu yazının amacı edebiyat ile tarih arasında ilişkiye ve tartışmaya yeni bir bakış getirmek, edebiyatın tarihçi için hem kaynak hem de konu olmaklığını göstermek, edebiyatta tarihsel gerçekliğin yerini ve önemini tartışmaktır. Yazının bir diğer amacı ise edebiyat yazıcılığı ile tarih yazıcılığı arasındaki bağıntıyı, Erken Ortaçağ’ın Fransız epik şiir (chansons de geste) örnekleri arasında önemli bir yer tutan Roland Destanı (Chanson de Roland) örneği üzerinden ortaya koymaktır.

Anahtar Kavramlar: Edebiyat-Tarih, Fransız Kahramanlık Destanları, Roland Destanı


LITERATURE-HISTORY: THE EXEMPLE OF FRANCE AND HEROIC EPICS ABSTRACT While literature is only one of the reference sources for the historian, it is the first for the literary researcher and is meaningful only within its specific historical context. This situation brings with it questions such as what literature actually is, how useful it is, who or what it essentially serves for both the historian and the literary researcher. In fact, the literature-history relationship is as problematic as it is necessary. While the problematic nature of the relationship stems from the fact that literature is mostly positioned and given meaning outside of time, its necessity is due to the natural closeness of both fields, namely literature and history. Parallel to the critical argument of the literary scholar, which can be summarized as reducing or contextualizing the value of the literary text regarding history, there is the argument of making the reality regarding literature, which the historian must keep his distance from, debatable, diminishing or distorting it. Another reason for the problematic nature of the relationship is that the historian cannot - due to scientific necessity - establish a strong bond with the literary text and cannot present it as a primary source due to its fictional nature. The aim of this article is to bring a new perspective to the relationship and discussion between literature and history, to show that literature is both a source and a subject for the historian, and to discuss the place and importance of historical reality in literature. Another aim of the article is to reveal the relationship between literary writing and historiography through the example of the Roland Song (Chanson de Roland), which has an important place among the French epic poems (chansons de geste) of the Early Middle Ages.

Key Concepts: Literature-History, French Heroic Epics, Roland Epic