Ergenlerde insani değerler ve ahlaki olgunluk arasındaki ilişkinin incelenmesi


Creative Commons License

Sarıçam H., Çelik İ., Arıcı Özcan N., Kaya M. M.

International Journal of Human Sciences / Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, cilt.11, sa.1, ss.1325-1342, 2014 (Hakemli Dergi)

Özet

This study was aim to examine both human values and moral maturity of adolescence within gender and age variables and the relationship between human values and moral maturity in adolescence. The study was conducted with 341 adolescences[N=108  (32%) male, 233’ü (68%) female]  attending to Agrı high schools in 2011 -2012 school year in and their age ranged from 13 to 18.  All adolescences were chosen in this study randomly. In this study The Moral Maturity Scale (Dilmaç, 2007) and The Human Values Scale (Selçuk ve Kaya, 2008) were used.  As a result of the study it was found that female adolescences got significantly higher score than male adolescences in human values and in moral maturity level  (p<.05). Moreover adolescences with 16-18 age got significantly higher score than adolescences with 13-15 age (p<.01). In this study it was also found that all gender were at Kohlberg conventional moral level. Moreover human values and its sub constructs are significantly correlated with moral maturity and five sub construct except forbearance explain 24 % variance of moral maturity  (p<.01). The findings of this research were discussed in the light of the literature and some recommendations and suggestions were presented for the further research.

Bu çalışmanın amacı ergenlerdeki insani değerleri ve ahlaki olgunluğu yaş ve cinsiyet bağlamında değerlendirmektir ve beraberinde ergenlerdeki insani değerler ile ahlaki olgunluk arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma 2011-2012 eğitim öğretim döneminde Ağrı lise öğrenimine devam eden tesadüfî yöntemle seçilmiş yaşları 13 ile 18 yaş arasında değişen 341 ergen üzerinde [N=108’si (32%) erkek, 233’ü (68%) kız öğrenci] yürütülmüştür. Araştırmada İnsani Değerler Ölçeği (Dilmaç, 2007) Ahlaki Olgunluk Ölçeği (Şengül ve Kaya 2008) kullanılmıştırAraştırmanın sonucunda kız öğrencilerin ahlaki olgunluk düzeyleri erkek öğrencilere göre anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur (p<.05). Ayrıca 16-18 yaşında olan öğrencilerin insani değerler ve ahlaki olgunluk düzeyleri, 13-15 yaşındaki öğrencilere göre anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur(p<.01). Araştırmada her iki cinsiyetinde Kohlberg’in geleneksel ahlak düzeyinde olduğunu tespit etmiştir. Son olarak araştırmada insani değerlerin bütün boyutlarının ahlaki olgunlukla pozitif yönde ilişkide olduğu ve beş alt boyutunun ahlaki olgunluğun toplam varyansını  %24’ünü açıkladığı bulunmuştur(p<.01). Araştırma bulguları literatür eşliğinde tartışılmış, araştırmanın sınırlılıkları belirtilerek gelecek çalışmalara önerilerde bulunulmuştur.