YAKIN FAY YER HAREKETLERİNİN YÖN ETKİSİ


Güneş N., Ulucan Z. Ç., Erdoğan A. S.

Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, cilt.2, sa.2, ss.21-33, 2013 (Hakemli Dergi)

Özet

Performansa dayalı tasarımın temel amacı yer hareketine maruz yapılarda yapısal talebin belirlenebilmesidir. Yapısal talebin doğru belirlenebilmesi, yer hareketi özelliklerinin ve bunlarla yapısal talep arasındaki ilişkinin doğru tanımlanabilmesini gerektirmektedir. Son yıllarda faylara yakın bölgelerde elde edilen kayıtların diğer kayıtlara göre önemli farklılıklar içerdiği görülmüştür. İleri doğrultu ve ötelenme etkileri bu yer hareketlerini farklılaştıran ve hasar potansiyellerini arttıran temel özelliklerdir. İleri doğrultu etkisi fayın kırılma yüzeyine dik yönde meydana gelir ve bu yer hareketlerinin hasar potansiyelleri artırır. Ancak her kayıtın faya dik ve paralel yönlerini belirleyebilmek, fiziki imkansızlıklar nedeniyle, mümkün olmamaktadır. Bu nedenle etkili yönlerin belirlenebilmesi önemlidir. Literatürde maksimum hız yönü önerilen etkili yönlerden biridir. Bu çalışmada göreli kat ötelenmesi spektrum şiddeti ve spektral hızın maksimum yönlerinin de etkili yönlerden olduğu tespit edilmiştir. Maksimum hız yönünün etkinliği yer hareketinin atım periyodunun yapı periyodu oranına bağlı olduğu, bu oranın büyük olduğu durumlarda maksimum ivme yönü hasar potansiyelinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir.