Bu araştırma, 2010-2023 dönemi için Türkiye'deki ticari bankaların risk almasını etkileyen faktörleri ampirik olarak analiz etmektedir. Geliştirilen panel veri regresyon modellerinde banka risk alma ölçütü olarak ters Z skoru kullanılırken, bağımsız değişken olarak çeşitli banka düzeyi ve makro düzey değişkenler kullanılmıştır. Bu makalede geliştirilen modeller, tüm bankaları içeren ana örneklem ve oluşturulan alt örneklemler için ayrı ayrı tahmin edilmiştir. Sabit etkili regresyonlardan elde edilen sonuçlara göre, banka büyüklüğü, banka sermayesi, banka mevduatı ve net faiz marjı değişkenleri ana örneklem açısından banka risk alma düzeyini azaltma eğilimindedir. Ancak likidite riski, kredi riski, enflasyon oranı, ekonomik büyüme ve COVID-19 pandemi krizi banka risk alma düzeyini artırma eğilimindedir. Halka açık, halka açık olmayan, yerli ve yabancı bankalardan oluşan alt örneklemlerden elde edilen bulgular, banka büyüklüğü, banka sermayesi ve net faiz marjının banka risk alma düzeyini azaltma eğiliminde olduğunu göstermektedir ki bu da ana örneklemden elde edilen bulguları desteklemektedir. Son olarak, bu makalenin sonuçları, bankaların risk alma davranışlarının kontrol edilmesi, bankacılık sektöründe istikrarın sağlanması ve sürdürülebilir bir bankacılık sektörünün oluşturulması açısından banka yönetimi, düzenleyici mekanizmalar ve politika yapıcılar için önemli çıkarımlara sahiptir.
This research employs an empirical approach to analyse the factors affecting the risk- taking of commercial banks in Turkey for the period 2010-2023. The inverse Z score was utilised as a measure of bank risk-taking in the developed panel data regression models, while various bank-level and macro-level variables were employed as independent variables. The developed models in this article are estimated separately for the main sample, which includes all banks, and for the sub-samples that have been formed. According to the results based on fixed effects regressions, bank size, bank capital, bank deposit and net interest margin variables tend to reduce the level of bank risk taking in terms of the main sample. However, liquidity risk, credit risk, inflation rate, economic growth and the COVID-19 pandemic crisis tend to increase the level of bank risk taking. Findings from subsamples of listed, non-listed, domestic and foreign banks indicate that bank size, bank capital and net interest margin tend to reduce the level of bank risk taking, which supports the findings from the main sample. Finally, the results of this article have important implications for bank management, regulatory mechanisms and policy makers in terms of controlling the risk-taking behavior of banks, ensuring stability in the banking sector and building a sustainable banking sector.
