Hafif Düzey Zihin Yetersizliği Olan Ortaokul Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama Becerilerinin Geliştirilmesinde 5N1K Sorularına Dayalı Öğretimin Etkisi


Çifçi M., Seçil Karamuklu E.

Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt.25, sa.2, ss.1372-1392, 2025 (Hakemli Dergi)

Özet

Zihin yetersizliği olan öğrencilere yönelik okuduğunu anlama becerilerinde farklı öğretim yöntem ve tekniklerinin kullanılması ve öğrencilerin bireysel özelliklerine göre bu yöntem ve tekniklerin uyarlanması oldukça önemlidir. Zihin yetersizliği olan öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerine yönelik araştırmalarda nispeten genel hususlar üzerinde durulduğu görülmüştür. Alan yazınında 5N1K sorularına dayalı öğretim ile tasarlanmış çalışmaya rastlanmamıştır. Dolayısıyla bu araştırma, hafif düzeyde zihin yetersizliği olan öğrencilere okuduğunu anlama becerisinin geliştirilmesinde 5N1K sorularına dayalı öğretimin etkililiğini belirlemeye yönelik tasarlanmıştır. Araştırma, yarı deneysel desene sahip olup tek denekli araştırma yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, denekler arası çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Sivas merkeze bağlı bir özel eğitim ve rehabilitasyon merkezine devam eden hafif düzeyde zihin yetersizliği tanısı olan üç öğrenci araştırmanın katılımcılarını oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında, deneklerin okuduğunu anlama becerilerindeki değişim düzeylerini belirlemek için “Okuduğunu Anlama 5N1K Testleri”, “Okuduğunu Anlama Dereceli Puanlama Ölçeği” ve “Okuduğunu Anlama Gözlem Formu” kullanılmıştır. Veri analizinde görsel/grafiksel ve betimsel analiz teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre hafif düzeyde zihin yetersizliği olan ortaokul öğrencilerinin okuduğunu anlama becerisini geliştirmede 5N1K sorularına dayalı öğretim etkili olmuştur. Katılımcıların her biri için başlama düzeyi, uygulama, toplu yoklama ve izleme oturumlarında, başlama düzeyine kıyasla öğretimin etkililiği, sürekliliği ve genellenebilirliği açısından olumlu yönde bir artış gözlemlenmiştir.