TÜRKİYE’DE KREDİ KARTINA DAYALI ÖDEMELER VE İHTİYAÇ KREDİSİ FAİZİNİN ENFLASYONA ETKİSİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA


Creative Commons License

Ekşioğlu E., Ekşioğlu E.

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.25, sa.1, ss.124-142, 2025 (TRDizin)

Özet

Kartlara dayalı yapılan tüm ödemeler; tüketimin yapılmasını daha hızlı, kolay ve artırıcı hale getirmekle birlikte tüketimin zaman boyutunu da genişleterek toplam talebi artırdığı aşikârdır. Kredi kartlarına dayalı ödemlerin, enflasyon dönemlerinde bireysel kredilere ulaşamayan veya karşılaştıkları yüksek faiz oranlarından dolayı kredi almakta zorluk çeken, gelir düzeyi düşük hanehalkları tarafından zorunlu bir şekilde kullanıldığı bilinmektedir. Ancak gelirleri enflasyon oranında artmayan kart sahiplerinin bir kısmı; kart borcunun asgarisini dahi ödeyememekte yüksek temettü faizleri ödemeye maruz kalmaktadır. Bu araştırmada; Türkiye’de, 2016-2023 yılları arasında 8 yıllık ve 96 aylık süreçte; kredi kartlarıyla POS makinesi ve internet üzerinden yapılan toplam harcamalara ait veriler ile bankaların tüketicilere uyguladıkları aylık ağırlıklı ihtiyaç kredisi faiz oranı ve aylık enflasyon oranı (TÜFE) verileri incelemeye alınmaktadır. Bu bağlamda söz konusu ilişki Johansen eşbütünleşme ve Engle Granger nedensellik testleri ile analiz edilmektedir. Çalışmanın bulgularına göre EF, BF ve KH değişkenleri arasında uzun dönemli ilişkinin olduğu;  tüketici kredisi faizlerindeki (BF) %1 artışın enflasyon (EF) üzerinde yaklaşık %0,62 oranında artışa, kredi kartıyla yapılan ödemelerdeki (KH) %1 artışın, enflasyon (EF) üzerinde yaklaşık %0,29 oranında artışa neden olduğu gözlenmektedir.

 

Anahtar Kelimeler: Kredi Kartı, Enflasyon, Faiz oranı, (jel: E51, P24, E43)