UTAK SOSTAL BİLİMLER KONGRESİ, Plovdiv, Bulgaristan, 4 - 08 Şubat 2025, ss.26-27, (Özet Bildiri)
Osmanlı İmparatorluğu, tarih
boyunca çevre temizliği ve halk sağlığı konularında çeşitli uygulamalar
geliştirmiştir. İmparatorlukta çevre temizliği, sadece fiziksel bir gereklilik
değil, aynı zamanda toplumsal bir sorumluluk olarak da algılanmıştır. Bu bağlamda,
“temizlik imandan gelir” anlayışı, toplumun hijyen ve temizlik konusundaki
duyarlılığını yansıtan önemli bir ifadedir. Bu anlayış, Osmanlı toplumunun dini
ve kültürel değerleriyle de doğrudan ilişkilidir. Temizlik, sadece fiziksel bir
durum değil, aynı zamanda manevi bir olgu olarak da değerlendirilmiştir. Dolayısıyla
Osmanlı’da temizlik ve hijyen konusundaki uygulamalar, toplumun genel sağlığı
üzerinde önemli bir etkiye sahip olmuştur.
Bu çalışma Osmanlı’nın çevre
sağlığına verdiği önemi ve bu konudaki sorunları çözme çabasını göstermektedir.
Resmi mercilere yansıyan çevre temizliği ile ilgili şikayetler ve uygulamalar,
hem sosyal hem de idari boyutlarıyla ele alınmıştır. Osmanlı
İmparatorluğu’ndaki çevre temizliği uygulamalarını ve bu konudaki şikayetleri
incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla da Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde tespit
ettiğimiz vesika grubu tasnif edilmiş ve çalışmaya öncülük etmiştir.