Kentsel mekân algısındaki dönüşüm ve peyzaj odaklı şehircilik

Çirci Selçuk B.

INTERNATIONAL CONFERENCE ON SCIENTIFIC AND INNOVATION RESEARCH-III , Sivas, Türkiye, 3 - 05 Mayıs 2024, ss.291-302

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Sivas
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.291-302
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kentler, sahip oldukları doğal ve kültürel ögeleri ile geçmişten günümüze süregelen sosyal yaşantının etkileşimi sonucunda kendilerine özgü kimlik unsurlarının birleşiminden oluşmaktadır. Kentsel alanlar, bu etkileşimlerin yaşam pratikleri, toplumsal ilişkiler ve kültürel ifadelere dönüşmüş somut yansımalarıdır. Dolayısıyla kentler fiziksel yapıların ötesinde, tarih, kültür ve doğanın harmanlandığı dinamik sosyal mekânlar olarak değerlendirilirler. Kentsel alanlar, bu çok katmanlı yapı içinde, tarih, kültür, sosyal ilişkiler ve ekolojik sistemlerin karmaşık bir ağını barındırır. Bu dinamik dokuma, her kentin benzersiz bir karakter ve atmosfer oluşturmasını sağlar. Özellikle kentsel mekânlar, insanların günlük yaşamlarını sürdürdükleri, sosyal etkileşimde bulundukları ve kültürel faaliyetlerini gerçekleştirdikleri yaşam alanları olarak ön plana çıkar. Bu mekânlar, aynı zamanda, şehrin doğal dokusu ile insan yapımı yapıların entegrasyonunu temsil eder ve bu birleşim, kentlerin sürdürülebilir gelişimi, ekolojik dengesi ve estetik değerleri açısından kritik öneme sahiptir. Ancak, günümüzde kentlerin özgün değerleri göz ardı edilerek birbirine benzeyen tek düze yaşam alanları olarak planlanmaktadır. Bu süreçte özgün değerlerinden ödün vererek gitgide birbirinin aynı olmaya başlayan kentlerimiz monotonlaşmakta ve kentsel tanınırlıklarını yaşatıp yansıtamamaktadır. Bu çalışma esasında kentsel tasarım disiplininde yeni bir yaklaşım olarak öne çıkan peyzaj şehirciliği yaklaşımı ve bu kavramın dünya genelindeki örnekleri değerlendirilmiştir. Şehircilik ve peyzaj kavramlarını barındıran ve ekolojik kriterlere odaklanan planlama disiplini ve peyzaj odağında doğa ve kentsel mekan algısını birleştiren alanında öncü kentsel tasarım örnekleri incelenmiştir. Kentsel mekân algısındaki değişim ve bu değişimi şekillendiren temel dinamikler derinlemesine irdelenirken, peyzaj şehirciliğinin kentsel tasarım ve planlamada kentsel mekân algısı üzerine nasıl dönüşüm yarattığı ve kentsel alanların yeniden kurgulanmasında yeni bir bakış açısı ile kentlerin geleceğini nasıl şekillendirdiği ele alınmıştır.