Tüketici Güveninin Oluşumunda Borsa ve Döviz Kurunun Etkisi: OECD Ülkeleri Uygulaması


Creative Commons License

Barışık S., Dursun E.

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, cilt.35, sa.3, ss.901-926, 2021 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

 Bir ekonominin durumu hakkında bilgi sahibi olabilmek ve ekonomi politikalarına yön verebilmek için oluşturulan göstergelerden birisi tüketici güven endeksidir. Borsa endeksi ve döviz kuru tüketici güven endeksini etkileyen ve etkilenen yüksek volatiliteye sahip iki önemli değişkendir. Bu amaçla, çalışmada OECD ülkelerinde tüketici güven endeksinde döviz kuru ve borsa endeksi etkisi araştırılmak istenmiştir. OECD'nin 37 üye ülkenin tamamında aynı düzeyde mali istikrar, büyüme ve hayat standardının sağlandığı söylenemez. Bu nedenle, çalışmada; sermaye piyasası gelişmişlik düzeyi, ekonomik açıklık seviyesi Türkiye benzeri olan ve verilerine ulaşılabilen 11 OECD üyesinin verileri seçilerek, analize dahil edilmiştir. 2013:01-2020:02 dönemini kapsayan çalışmada; Bai ve Ng (2004) PANIC panel birim kök testi, Im, Lee & Tieslau (2005) yapısal kırılmalı panel birim kök testleri, panel VAR Granger ve panel VECM nedensellik testi, asimetrik Dumitrescu-Hurlin (2012) panel nedensellik testleri kullanılmıştır. Analizlerde; kısa dönemde, tüketici güveninin döviz kuru ve borsa endeksini anlamlı seviyede etkilemesine rağmen; döviz kuru ve borsa endeksinin tüketici güvenini etkilemediği bulgusuna ulaşılmıştır. Uzun dönemde ise, döviz kuru ve borsa endeksinden tüketici güvenine nedensellik ilişkisinin varlığı tespit edilmiştir. Bu sonuçlara göre, tüketici güven endeksindeki değişimin borsa endeksini ve döviz kurunu kısa dönemde etkilerken; borsa endeksi ve döviz kurunun ise tüketici güven endeksine etkisinin uzun dönemde olduğu bulguları elde edilmiştir.