Küresel Bulanık AROMAN ve Q-Seviyeli Bulanık (Q-ROF) AROMAN Kullanarak Sivas'ın İlçelerinin Önem Ağırlıklarının Afet Yönetimi Açısından Değerlendirilmesi


Akargöl İ., Karadağ İ., Gürcan Ö. F., Dündar S.

43. Yöneylem Araştırması ve Endüstri Mühendisliği Ulusal Kongresi, Trabzon, Türkiye, 2 - 04 Ekim 2024

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Trabzon
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İklim değişikliğinin Dünya üzerindeki olumsuz etkilerini giderek artırması afet yönetimi konusunu daha önemli hale getirmiştir. Sel, yangın, fırtına, deprem, hortum, kasırga vb. doğal afetler insan yaşam koşullarını olumsuz etkilemekte ve büyük maddi kayıplara sebep olmaktadır. Ülkemizde 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen on bir ili ve onlarca yerleşim birimini etkileyen depremler, deprem gerçeği ile yaşamamızı zorunlu kılmaktadır. Deprem bölgeleri haritası incelendiğinde Sivas ilinin de belirli bir oranda risk içerisinde bulunduğu görülmektedir. Bu çalışmada, Sivas’ın ilçelerinin deprem açısından stratejik önceliklerinin belirlenmesi ve gerekli kaynak tahsisi için optimum karar verme amaçlanmıştır. Sivas ilinin ilçeleri çeşitli kriterler açısından uzman bir ekip tarafından değerlendirilerek risk haritaları oluşturulmuştur. Değerlendirme modeli olarak, genişletilmiş küresel bulanık AROMAN (İki Adımlı Normalizasyonun Hesaplanması İçin Alternatif Sıralama Yöntemi) ve genişletilmiş Q-seviyeli bulanık (q-ROF) AROMAN (İki Adımlı Normalizasyonun Hesaplanması İçin Alternatif Sıralama Yöntemi) yöntemleri kullanılmıştır. Karar vericilerin yanıtlarındaki belirsizliği ve problemdeki belirsiz veya eksik verilerin sonuç üzerindeki etkilerini giderebilmek amacıyla genelleştirilmiş bulanık ve q seviyeli bulanık sayılardan faydalanılmıştır. Her iki model sonuçları karşılaştırılarak, elde edilen çözümlerin duyarlılıkları incelenmiştir. Bu çalışma ile karar vericiler için iyileştirme yapılacak alanlara yönelik karar desteği sağlanması hedeflenmektedir.