HİPOKSİK İSKEMİK ENSEFALOPATİLİ YENİDOĞANLARDA AKUT BÖBREK HASARININ PROGNOZA ETKİSİ


Çıplak G., Işık G.

5. Uluslararası Doğu Pediatri Kongresi, Diyarbakır, Türkiye, 25 Eylül - 28 Ekim 2025, ss.333, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Diyarbakır
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.333
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

 

Amaç: Hipoksik İskemik Ensefalopati(HİE) nedeniyle Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi’nde (YYBÜ) izlenen olgularda Akut Böbrek Hasarının(ABH) klinik seyir ve prognoza etkisinin değerlendirilmesi amaçlandı.

Yöntem: Retrospektif olarak tasarlanan çalışmaya Haziran 2024-Haziran 2025 tarihleri arasında YYBÜ’de takip edilen HİE tanılı yenidoğan bebekler dahil edildi. Olgular, HİE evrelemesine göre hafif  ve orta-ağır HİE olarak iki ayrı gruba ayrıldı. Hastalarda ABH ve oligüri varlığı olup olmadığı kaydedildi. ABH tanımlaması KDIGO Kidney Disease: Improving Global Outcomes) ABH kılavuzu esas alınarak yapıldı (1). Oligoüri idrar çıkış hızının < 1ml/kg/saat olması olarak kabul edildi (2).

Bulgular: Çalışma döneminde YYBÜ’de toplam 83 yenidoğan HİE nedeniyle takip edildi. Olguların %41’i kız, %59’u erkekti. Ortalama doğum ağırlığı (DA) 3361.98±520.76 g, ortalama gestasyonel yaş 38.79±1.49 hafta olarak bulundu. Orta-ağır HİE tanılı 52 (%62.7) yenidoğana terapötik hipotermi(TH) uygulandı. Tüm grupta oligüri sıklığı %31.3, ABH oranı %21.7 idi. Orta-ağır HİE grubunda Apgar skorları, pH, BE, HCO3, düzeyleri anlamlı olarak daha düşük, laktat ve ürik asit düzeyi daha yüksek bulundu (p<0.001).  Hastanede kalış süresi, oligüri ve mortalite oranları da orta-ağır HİE grubunda daha yüksekti (sırasıyla p<0.001, p=0.01; p=0.02). TH uygulanan olgular arasında yalnızca ortalama kreatin düzeyinde farklılık gözlenirken (p:0.003), oligüri açısından fark saptanmadı. Ancak ağır HİE grubunda ABH ve mortalite oranları belirgin olarak daha yüksekti (sırasıyla p=0.006; p=0.001). ABH varlığında aEEG bozukluklarının daha sık görüldüğü (p=0.03); oligüri varlığında ise aEEG bozukluklarına ek olarak mekanik ventilasyon desteği gereksiniminin ve inotrop tedavisi ihtiyacının anlamlı olarak daha yüksek olduğu belirlendi (sırasıyla p=0.01; p=0.006; p=0.04).

Tartışma: HİE sıklıkla nörolojik komplikasyonları ile ön plana çıksa da, eşlik eden üriner sistem komplikasyonları ve ABH  da oldukça sık görülmektedir. Bu çalışmada ABH ve oligüri varlığının hem klinik seyri ağırlaştırdığı hem de nörolojik prognozu olumsuz etkilediği gösterildi.

Sonuç: HİE’ye eşlik eden renal disfonksiyon, yenidoğanlarda mortalite ve morbidite riskini artıran önemli bir belirteçtir. ABH ve oligüri varlığı, yalnızca renal işlevlerin bozulduğunu değil, aynı zamanda nörolojik prognozun da kötü seyredeceğinin bir göstergesidir. Bu nedenle, HİE’li yenidoğanlarda renal fonksiyonların ve idrar çıkış hızının erken dönemde yakından izlenmesinin ve multidisipliner yaklaşımla yönetilmesinin, prognozu iyileştirmede kritik öneme sahip olduğunu düşünmekteyiz.

Anahtar kelimeler: Hipoksik iskemik ensefalopati, akut böbrek hasarı, oligüri.