“MUŇLUK VE ZARLIK” DESTANIYLA “ÇEMBER HAS GÜZEL” VE “ÜÇ BACI” MASALLARINDAKİ BENZERLİKLER

Creative Commons License

Gümüş Ş.

INTERNATIONAL JOURNAL OF TURKISH LITERATURE CULTURE EDUCATION, cilt.11, sa.2, ss.644-656, 2022 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 11 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2022
  • Dergi Adı: INTERNATIONAL JOURNAL OF TURKISH LITERATURE CULTURE EDUCATION
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Academic Search Premier, MLA - Modern Language Association Database, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.644-656
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Ortak geçmişe sahip olan kardeş boylar, dünyanın farklı coğrafyalarında birbirinden bağımsız olarak aynı kültürel kodları, inanç değerlerini ve motifleri içeren anlatılar ortaya koyabilmektedirler. Bu çalışma, ortak kültürel yapının benzer anlatıları meydana getirdiğini savunmaktadır. Burada aynı kültüre, Türk kültürüne mensup bulunan iki Türk boyuna ait üç farklı anlatıda yer alan ortak epizot ve motif yapısı değerlendirildi. Bu anlatılardan ilki Kırgız Türklerine ait olan, arkaik unsurlarla örülü “Muňluk ve Zarlık” destanıdır. Diğerleri ise Türkiye Türklerine ait olan, Türklerin mitolojik inanç değerlerini de bünyesinde barındıran “Çember Has Güzel” masalı ile “Üç Bacı” adlı masallardır. Farklı coğrafyalarda üretilen bu anlatılar, Türklerin mitolojik inanç sisteminde ve toplumsal yaşamında yer alan unsurları benzer hatta aynı kurguyla ele alması bakımından dikkate değerdir. Bu makale ile karşılaştırmalı edebiyat ve Türk dünyası üzerine yapılan çalışmalara yenisi eklenecek, bu çalışma alanlarındaki örneklerin çeşitliliği artacaktır