Arkeoloji literatüründe “Elbistan Aslantaşları” olarak bilinen aslanlar, Malatya ili Darende ilçesi Yeniköy Mahallesi’nin doğusunda yer almaktadır. Aslanların bulunduğu alanda ya da yakınlarında arkeolojik bir yerleşim yeri yoktur. Bölgede yapılan araştırmalarda herhangi bir arkeolojik buluntuya da rastlanmamıştır. Elbistan Darende yolu üzerinde, Elbistan Ovası’nın Tohma Suyu Vadisi’ne açıldığı bir kesimde bulunan Elbistan Aslantaşları, 19. yüzyılın ortalarından itibaren bölgeye gelen gezginler tarafından ziyaret edilmiş ve durumları hakkında kısa bilgiler verilmiştir. Kireçtaşından yapılmış olan bu aslanlar birbirinden bağımsız iki ayrı heykel halindedir. Boynu göstermeyecek şekilde omuzlara doğru çekik yapılmış başları ve gövdeleri kabaca işlenmiştir. Gövdelerinin ön kısmı arkaya oranla daha yüksek bir seviyede yapılmış, hafif bombeli olan yeleleri geniş ve gür gösterilmiştir. Ön bacakların hafif ileriye doğru dik durması ve arka bacakların geriye doğru çekik olması doğal olmayan bir pozisyonda görünmelerine neden olmaktadır. Elbistan Aslantaşları’nın sergilediği tüm bu özelikler Kahramanmaraş ili Elbistan ilçesinde bulunan Sevdiliköy aslanında da görülmekte ve muhtemelen aynı atölyede yapılmışlardır. Aslanların gövdeleri üzerinde çeşitli şekiller oluşturan birtakım çizgiler bulunmakla birlikte, ilk bakışta hiyeroglife benzeyen bu şekillerin niteliğini belirlemek mümkün değildir. Elbistan Aslantaşları’nı değerlendirmeyi amaçlayan bu çalışmada, aslanlar M.Ö. 2. binyıl ve 1. binyılın ilk çeyreğinde var olan benzerleriyle üslup ve ikonografi bakımından karşılaştırılmış, bulundukları yer ve tarihlendirilmeleri konusunda da değerlendirmeler yapılmıştır. Açık arazide korumasız bir şekilde duran bu aslanlar, ilk bulundukları zamandan günümüze kadar geçen süre içinde hem tabiat şartları hem de kasıtlı yapılan müdahaleler yüzünden oldukça zarar görmüştür. Daha fazla tahrip olmalarını önlemek için ya bulundukları alanda koruma altına alınmaları veya bu yapılamıyorsa, Malatya Arkeoloji Müzesi ya da Elbistan Şehir Müzesi’ne nakledilmelerini sağlamak gerekmektedir.
The Elbistan Aslantaşları are located east of the Yeniköy neighbourhood in the Darende district of Malatya province. Despite thorough surveys, no archaeological remains or settlements have been found near the lions. Situated on the Elbistan-Darende road, in a section where the Elbistan Plain opens into the Tohma River valley, travellers from the mid-19th century visited these lions and provided brief information about their condition. These limestone lions are in the form of two independent sculptures. Their heads and torsos are roughly carved, with the shoulders sloping towards the neck. The front of the body is higher than the back, and the slightly curved mane is wide. The front legs are slightly straight forward and the hind legs are drawn backwards, giving them an unnatural position. The lions, roughly carved with similarities to the Sevdiliköy lion from Kahramanmaraş, exhibit unique iconographic features, including lines on their bodies that resemble hieroglyphs, though their exact meaning remains unclear. This study evaluates the Elbistan lions, compares the lions with their counterparts from the 2nd millennium and the first quarter of the 1st millennium BC in terms of style and iconography, and also evaluates their location and dating. Standing unprotected in an open field, these lions have suffered considerable damage, both natural and deliberate, from the time of their discovery to the present day. To prevent further destruction, lions should either be placed under protection in the area where they were found or, if this is impossible, transferred to the Malatya Archaeological Museum or the Elbistan City Museum.
