KARADENIZ 12th INTERNATIONAL CONFERENCE ON SOCIAL SCIENCES, Rize, Türkiye, 3 Ocak - 05 Mart 2023, ss.24-30
Başarılı bir
öğrenme için öğrencilerin motive olmaları ve eğitim sürecine etkin olarak
katılmaları gerekmektedir. Öğrencilerin öğrenmeye yönelik motivasyonlarının
sağlanması için öncelikle başarılı olacaklarına inanmaları önem arz etmektedir.
Öğrendiklerinin yaşamlarının içinde gerekli olduğuna inanmaları onların
beklentilerini karşılanmasıyla alakalıdır. Bu beklentilerin de değer taşımaları
motivasyonlarının üst düzeyde olmalarına yardımcı olmaktadır. Başarı
motivasyonu beklenti ve değer teorileriyle doğrudan bağlantılıdır. Her kademedeki
öğrencinin başarı motivasyonunun yüksek olması öğrenme başarıları ile pozitif
ilişkilidir. Bu çalışmada ortaöğretim öğrencilerinin başarı motivasyonlarının
cinsiyet, sınıf düzeyi, gelir düzeyi, anne ve baba eğitim durumu değişkenlerine
göre incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmada tarama modelleri içinde yer alan
betimsel araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu
2022-2023 akademik yılı güz döneminde Sivas il merkezinde yer alan liselerde
öğrenimlerini sürdüren 588 kadın, 553 erkek olmak üzere toplamda 1143 öğrenci
oluşturmaktadır. Araştırma verileri Eccles, Wigfield, Harold ve Blumenfeld
(1993), Wigfield ve Eccles’in (2000) beklenti-değer teorisi kapsamında
açıkladıkları başarı motivasyonunu temel alarak Sarıtepeci’nin (2018) lise
düzeyinde uyarladığı “Başarı Motivasyonu
Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. 10 madde ve iki alt boyuttan oluşan
ölçeğin iç tutarlığı .83 bu çalışmada ise .89 olarak hesaplanmıştır. Verilerin
analizinde betimleyici istatistikler, Kolmogorov-Smirnov normallik testi,
bağımsız gruplar t testi, tek yönlü varyans analizi (Oneway ANOVA) ve pearson
korelasyon analizi kullanılmıştır. Elde edilen bulgularda öğrencilerin puan
ortalamalarının cinsiyet, sınıf düzeyi ve gelir düzeyine değişkenlerine göre
anlamlı farklılık gösterdiği (p<.05), anne ve baba eğitim düzeyi
değişkenlerine göre ise göstermediği (p>.05) saptanmıştır.