4. Uluslararası ACHARAKA Fen, Sosyal ve Sağlık Bilimleri Kongresi, İzmir, Türkiye, 15 - 18 Temmuz 2023, ss.1-3
İklim sisteminde meydana
gelen değişiklikler sonucunda küresel ısınmanın meydana gelmesi kaçınılmaz bir
durum halini almıştır. Küresel ısınmanın oluşmasına neden olan gazların başında
gelen sera gazları olarak ifade edilen gazlardan en etkili olanının
karbondioksit (CO2) olduğu bilinmektedir. Gün geçtikçe çevre
sorunları meydana gelmekte ve bu emisyon çeşidinin atmosferde olan miktarı
artmaktadır. Küresel ısınmanın meydana gelmesine neden olan etkenlerin optimal
seviyelerde olması yaşanabilir bir dünya için tüm insanlığın sosyal
vazifesidir. Bu nedenle, küresel seviyelerde alınacak önlemlerin belirlenmesi
ve emisyonların miktarlarının azaltılması birçok sözleşmeler ve anlaşmalarla
oluşturulmaktadır. İklim değişiklikleri ve küresel ısınma konularında
mücadelenin sağlanmasını uluslararası çerçeve ise Kyoto Protokolü’dür. Kyoto
Protokolü’ne taraf olan ülkeler tarafından karbon salınımlarının hesaplamaları
ve azaltılması hususunda salınım kotaları bulunmaktadır. Hükümetler Arası İklim
Değişikliği Paneli (IPCC) tarafından hesaplama yöntemi geliştirilmiştir. Bu yönteme göre Tier 1, Tier 2 ve Tier 3
metodolojileri ile karbon ayak izi hesabı yapılabilmektedir.
Bu çalışmada, Yozgat İlinde
Karayolundan kaynaklı 2019, 2020, 2021 yıllarındaki karbon ayak izi envanteri
çıkartılmıştır. Hesaplamalarda Tier 1
yaklaşımı kullanılmıştır. Yapılan hesaplamalar sonucunda 2019 yılı için net
karbon ayak izi miktarı 1897,47 Gg CO2, 2020 yılı için net karbon ayak izi miktarı 2101,91 Gg CO2, 2021 yılı için
net karbon ayak izi miktarı 2092,47 Gg CO2 olarak hesaplanmıştır.