Rawls Düşüncesinde Örtüşen Görüş Birliği ve Makuliyet


Creative Commons License

Selim F.

Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, cilt.24, sa.3, ss.445-458, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Rawls'un siyasal liberalizmi, liberal demokrasinin felsefi bir açıklamasını sağlama şeklindeki geleneksel siyaset teorisi hedefini terk eder. Bununla birlikte Rawls, “modus vivendi” uzlaşması dediği şeyden daha derin gerekçelerle vatandaşlar tarafından onaylanan liberal bir siyasi düzeni de amaçlar. Fakat çoğulcu ve özgür bir liberalizm özlemi, rakip kapsamlı doktrinler arasında bir modus vivendi uzlaşmasından daha derin bir şey olarak onaylanan bir liberalizm hedefiyle çelişir görünmektedir. Bir uzlaşma yerine “kendi iyiliği için” desteklenen bir liberalizm, zorunlu olarak, siyasal liberalizmin çiğnediği türden bir tür iyi kavramına dayanmalıdır. Bizce bu nedenle Rawls siyaset felsefesinde kapsamlı olmayan, ancak yine de ahlaki bir gerekçe sunmaya çalışır. Her ne kadar Rawls’un görüşünü onaylayanlar sıklıkla bu tür eleştirilerin, felsefi olarak kapsamlı bir yol izlemekten başka ahlaki bir gerekçe sunulamayacağı şeklindeki asılsız varsayıma dayandığından şikâyet etseler de siyasal liberalizmi eleştiren pek çok kişi bunun başarılı olduğundan şüphe eder. Bu çalışmada, Rawls tarafından özellikle geç dönem yazılarda kullanılan gerekçelendirme stratejisi içsel olarak eleştirmeye çalışılacaktır. Siyasi meselelerle ilgili ihtilaf durumlarında vatandaşların siyasi değerlere siyasi olmayan değerlere göre öncelik vermesine dair bize makul bir umut sunamayacağına işaret edilecektir. Ayrıca, Rawls'un kapsamlı olmama, çoğulculuğu sağlama ve koruma kaygısına yönelik açıklamalarının eksikliklerinin gösterilmesi hedeflenmektedir.
Rawls’ political liberalism abandons the traditional goal of political theory to provide a philosophical account of liberal democracy. However, Rawls also aims for a liberal political order endorsed by citizens on deeper grounds than what he calls “modus vivendi” consensus. But the aspiration for a pluralistic and free liberalism seems to contradict the goal of a liberalism sanctioned as something more profound than a modus vivendi compromise between competing comprehensive doctrines. A liberalism promoted “for its own sake” rather than a compromise must necessarily be based on the kind of notion of the good that political liberalism violates. We think that why Rawls tries to offer a moral justification that isn’t comprehensive in his political philosophy but, nonetheless. Many critics of political liberalism doubt its success, although proponents of Rawls’ view often complain that such criticisms are based on the false assumption that no moral justification can be offered other than following a philosophically comprehensive path. In this article we’ll try to internally criticize the justification strategy used by Rawls, especially in his later writings. It’ll be pointed out that in situations of conflict over political issues, citizens cannot offer us any reasonable hope of prioritizing political values over non-political values. In addition, it’s aimed to show the shortcomings of Rawls’ explanations for not being comprehensive, providing pluralism, and concern for protection.