Elit seviyedeki sporcuların kayırmacılığa yönelik yaşadıkları problemler ve bu problemlerle nasıl baş etmeye çalıştıklarının bilinmesi kayırmacılık davranışlarının önlenmesi noktasında önemli bir adım olarak düşünüldüğünden çalışma önem arz etmektedir. Bu çalışma elit seviyedeki sporcuların kayırmacılıkla ilgili yaşadıkları problemler ve baş etme yöntemlerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim (fenomenoloji) çalışmasıdır. Çalışma grubu 18 yaş üzerinde farklı branşlarda spor yapmış ve hala spora devam eden elit seviyedeki 6 kadın (%50) ve 6 erkek (%50) olmak üzere toplamda 12 sporcudan oluşmaktadır. Araştırmadaki veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak elde edilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde içerik analizinde NVIVO 14 programı kullanılmıştır. Sonuç olarak, çalışmaya katılan elit seviyedeki sporcuların tamamının favorizm türünde sporda kayırmacılık davranışlarıyla karşılaştıkları tespit edilmiştir. Ayrıca favorizm türünde kayırmacılık davranışlarına maruz kalan sporculardan %20’sinin aynı zamanda nepotizm türünde de kayırmacılık davranışlarına maruz kaldıkları belirlenmiştir. Bununla birlikte sporda kayırmacılığı antrenör, hakem, idareci, taraftar ve diğer sporcuların uyguladığı bulunmuştur. Yine elde edilen bulgulara göre katılımcıların %50’sinin içsel başa çıkma yöntemiyle %50’sinin ise dışsal başa çıkma yöntemiyle kayırmacılıkla mücadele etmeye çalıştıkları tespit edilmiştir. Sonuç olarak, sporcuların motivasyon seviyelerinin yüksek olması performanslarına olumlu yansıyacaktır. Ancak, dışsal başa çıkma yöntemleriyle mücadele eden elit sporculardan elde edilen bulgular, genel olarak kayırmacılığın motivasyonu olumsuz etkilediğini göstermektedir. Bu durum, sporda sürdürülebilir başarının artması için kayırmacılıkla mücadelede daha fazla çabanın gerekliliğini ortaya koymaktadır. Sonuçlar doğrultusunda kayırmacılıkla mücadele etmek için somut yönergelerin hazırlanması ve bu yönergeleri uygulayacak tarafsız ve şeffaf yönetim anlayışının oluşturulması önerilmektedir.
Since it is believed that knowing the problems that elite athletes have with nepotism and how they try to deal with these problems is an important step in preventing nepotistic behavior, this study is important. This study was conducted to identify the problems of elite athletes in relation to nepotism and their coping methods. The study is a phenomenological study using qualitative research methods. The study group consists of a total of 12 elite athletes, 6 women (50%) and 6 men (50%), who have been practicing sports in various disciplines for over 18 years and are still practicing sports. The study data was collected using a semi-structured interview form. The NVIVO 14 content analysis program was used to analyze the data. As a result, it was found that all elite athletes participating in the study were confronted with favoritism in sports. It was also found that 20% of the athletes who were affected by favoritism were also affected by nepotism. It was also found that nepotism in sports is practiced by coaches, referees, administrators, fans and other athletes. Again, it was found that 50% of participants attempted to combat nepotism with internal coping methods and 50% with external coping methods. A high level of motivation among athletes therefore has a positive effect on their performance. However, the results of the top athletes who struggled with extrinsic coping methods show that favoritism generally has a negative effect on motivation. This situation makes it clear that more efforts need to be made to combat favoritism in order to increase sustainable success in sport. In line with the findings, it is recommended to develop concrete guidelines to combat favoritism and to establish an impartial and transparent management approach to implement these guidelines.
