4. Uluslararası Sağlık Bilimleri ve Yaşam Kongresi, Burdur, Türkiye, 8 - 10 Nisan 2021, cilt.1, ss.781-788
Fonksiyonel besinler, çeşitli hastalıkların oluşumunun önlenmesine yaptıkları moleküler ya da hormonal düzeydeki katkılarla ön plana çıkmaktadır. Bilim insanları obezite, diyabet ve lipit metabolizması bozuklukları gibi rahatsızlıkların tedavisinde farmakolojik tedaviye alternatifler aramaktadır. Bu alternatif metotlar arasında ise dikkat çeken bileşenlerinden birisi de fonksiyonel besinlerdir. Literatürde yakın geçmişte yapılan çalışmalarda, yeni nesil bir tatlandırıcı olan D-tagatoz’ un obezite, glisemik kontrol ve hiperkolesterolemi gibi tablolar üzerine olumlu etkilerinin olduğu gösterilmiştir. Ayrıca yine D-tagatoz’ un prebiyotik potansiyele sahip olduğunu belirten araştırmalar da bulunmaktadır. Tagatoz, sükrozun tatlılık oranının %92’ sine sahip olup, kalorisi ise 1.5 kkal/g olan bir nadir şekerdir. Nadir şekerler besinlerde oldukça az miktarlarda bulunan monosakkarit yapıdaki bileşenlerdir. Son zamanlarda tüketimiyle görülen olumlu metabolik etkilerle dikkat çeken nadir şekerlerden birisi de D-tagatozdur. D-tagatoz, gıda sanayisinde çeşitli içecekler, yoğurt, krema ve şekerlemelerde tatlandırıcı olarak kullanılmaktadır. Tagatozun besin alımı ve iştah üzerine olan etkilerinin incelendiği bir çalışmada tagatoz tüketimi olan grupta enerji alımının sükroz tüketen gruba göre %15 daha az olduğu bulunmuştur. Eşdeğer miktarlardaki sükroz ile tagatoz tüketimini karşılaştırıldığı diğer bir çalışmada ise; tagatoz tüketimiyle serum TK, VLDL-K, LDL-K ve TG değerlerinde oldukça önemli düşüşler olduğu bildirilmiştir. Sonuç olarak D-tagatoz vücuttaki çeşitli metabolik rahatsızlıklar üzerinde olumlu etkilere sahip yeni nesil bir fonksiyonel besin olarak önemli potansiyele sahip görünmekte ve daha fazla sayıda araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Functional foods come to the fore with their contribution to the prevention of various diseases at molecular or hormonal levels. Scientists are looking for alternatives to pharmacological therapy in the treatment of conditions such as obesity, diabetes, and lipid metabolism disorders. One of the striking components among these alternative methods is functional foods. In recent studies in the literature, D-tagatose, a new generation sweetener, has been shown to have positive effects on conditions such as obesity, glycemic control and hypercholesterolemia. There are also studies stating that D-tagatose has prebiotic potential. Tagatose is a rare sugar with 92% of the sweetness of sucrose and 1.5 kcal/g calories. Rare sugars are monosaccharide components found in very small amounts in foods. One of the rare sugars that has attracted attention with the positive metabolic effects seen with its consumption recently is D-tagatose. D-tagatose is used as a sweetener in various beverages, yoghurt, cream and confectionery in the food industry. In a study examining the effects of tagatose on food intake and appetite, it was found that energy intake was 15% less in the group with tagatose consumption compared to the group consuming sucrose. In another study comparing the consumption of equivalent amounts of sucrose and tagatose; significant decreases have been reported in serum TC, VLDL-C, LDL-C and TG values with tagatose consumption. As a result, D-tagatose appears to have significant potential as a new generation functional nutrient with positive effects on various metabolic disorders in the body and more studies are needed.