Öğretmen Adaylarının Epistemolojik İnançları İle Ders Çalışma Yaklaşımlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Creative Commons License

Arseven İ., Ersoy M., Taşdemircanan A.

OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, cilt.18, sa.Eğitim Bilimleri Özel Sayısı, ss.1-32, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu araştırmada, öğretmen adaylarının epistemolojik inançları ve ders çalışma yaklaşımları çeşitli değişkenlere göre incelenmiştir. Araştırma modeli olarak tarama (survey) modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören öğretmen adayları oluştururken, araştırmanın çalışma grubunu PDR(39), Fen Bilgisi Öğretmenliği (27), Sınıf Öğretmenliği (22), Okul Öncesi Öğretmenliği (51), Türkçe Öğretmenliği (39) bölümlerinde son sınıfta öğrenim gören toplam 178 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veriler, Conley ve arkadaşları (2004) tarafından geliştirilen; çeviri, uyarlama (üniversite öğrencileri için), geçerlik ve güvenirlik çalışması Akçay, Gezer ve Akçay (2016) tarafından yapılmış olan “Epistemolojik İnanç Ölçeği (EİÖ)” ve Biggs, Kember ve Leung (2001) tarafından geliştirilen, çeviri, uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması Yılmaz ve Orhan (2011) tarafından yapılan “Ders Çalışma Yaklaşımı Ölçeği (DÇYÖ)” kullanılmıştır. Ayrıca çalışma grubunda yer alan öğretmen adaylarının kişisel niteliklerini ortaya koymak amacıyla araştırmacılar tarafından geliştirilen “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Araştırmanın sonunda; öğretmen adaylarının Epistemolojik İnanç Ölçeğinin tamamından ve alt boyutlarından aldıkları puanlar arasında cinsiyete göre anlamlı bir fark olmadığı, Ders Çalışma Yaklaşımı Ölçeğinin “yüzeysel yaklaşım” alt boyutunda ise erkek öğretmen adaylarının aldıkları puanların, kadın öğretmen adaylarının puanlarına göre anlamlı derecede yüksek olduğu, PDR bölümünde öğrenim gören öğretmen adaylarının EİÖ “bilginin gelişimi” alt boyutundaki puanlarının Sınıf ve Fen Bilgisi Öğretmenliği bölümünde öğrenim gören öğretmen adaylarının puanlarına göre anlamlı derecede yüksek olduğu belirlenmiştir. Yine öğretmen adaylarının Epistemolojik İnanç Ölçeğinin tamamından ve alt boyutlarından aldıkları puanlar arasında kitap okuma sıklığına göre anlamlı bir fark olmadığı, Ayda birden fazla kitap okuyan öğretmen adaylarının DÇYÖ “derin yaklaşım” alt boyutundaki puanlarının üç ayda bir kitap okuyan öğretmen adaylarına göre anlamlı derecede yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmen adaylarının EİÖ “bilginin gerekçelendirilmesi” alt boyutundan aldıkları puanlar ile DÇYÖ “derin yaklaşım” alt boyutundan aldıkları puanlar arasında düşük düzeyde pozitif bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Elde edilen bulgular literatüre dayalı olarak yorumlanmış ve tartışılmıştır. Bütün bu sonuçlar çerçevesinde öğretmen adaylarının epistemolojik inançları ve ders çalışma yaklaşımlarını geliştirme konusunda eğitsel rehberlik faaliyetlerinin yürütülmesi, epistemolojik inanç ve ders çalışma yaklaşımlarını etkileyecek olumsuzlukları giderilmesi için akademik çalışmaların yapılması önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Epistemolojik inanç, ders çalışma yaklaşımı, öğretmen adayları.