Akademik Veri Yönetim Sistemi
Güncel Pratik Veteriner Hekim El Kitabı, Barış Atalay USLU,Onur BAŞBUĞ,İbrahim YURDAKUL, Editör, Cumhuriyet Üniversitesi Yayınları, Sivas, ss.237-243, 2022
Kist
hidatik, Echinococcus granulosus
yumurtalarını ara konaklarda meydana getirdiği helmintozoonoz bir hastalıktır. Hastalık
dünyanın hemen hemen tüm bölgelerinde görülmekle birlikte az gelişmiş ve
gelişmekte olan ülkelerde oldukça yaygındır. Heteroksen biyolojiye sahip olan E. granulosus’un son konakları evcil ve
yabani köpekgiller iken, ara konakları memeli
canlılardır. Son konakların dışkısında bulunan E. granulosus yumurtalarının çevre şartlarına dayanıklı olması ve
ara konak çeşidinin fazla olması kist hidatikin geniş alanlara yayılmasına
neden olmaktadır. Ara konak canlıların özellikle karaciğer ve akciğerlerinde
gelişen kist hidatikler nadiren de diğer doku (kemik gibi) ve organlarda (kalp,
dalak gibi) da gelişebilmektedir. Kist hidatikin ara konaklarda meydana
getirdiği klinik semptomların kistin geliştiği organa göre farklı olması hastalığın
teşhisini zorlaştırarak hastalık kaynaklı ekonomik kaybın artmasına neden
olmaktadır. Buna ek olarak ara konak hayvanlarda başarılı bir tedavi
protokolünün de olmaması hastalığa karşı uygulanacak korunma ve kontrol
yöntemlerinin önemini arttırmaktadır. Hastalığın endemik olduğu bölgelerde
yapılan kontrol ve mücadele çalışmalarının (son konakların ilaçlanması ve
halkın hastalık hakkında bilinçlendirilmesi gibi) başarılı sonuçlar verdiği ve
hastalığın konaklardaki yaygınlığını azalttığı bilinmektedir. Bu bölümde kist
hidatikin önemi, biyolojisi, morfolojisi, ara konaklarda meydana getirdiği
klinik semptomlar ile teşhis yöntemleri ele alınarak hastalıkla mücadelede
yapılması gerekenler anlatılmıştır.
Cyst hydatid is a helminthozoonoses disease caused by Echinococcus granulosus eggs in
intermediate hosts. The disease is seen in almost all regions of the world,
whereas it is common in underdeveloped and developing countries. The biology of
E. granulosus is heterogeneous;
domestic and wild canids are definitive hosts, whereas various mammals are
intermediate hosts. Cyst hydatid is spread over large areas due to the
resistance of eggs of E. granulosus
present in the feces of the definitive hosts to environmental conditions and
the high variety of intermediate hosts. Cyst hydatid develops especially in the
liver and lungs of intermediate hosts, and rarely develops in other tissues
(i.e. bone) and organs (i.e. heart and spleen). The clinical symptoms caused by
cyst hydatid in intermediate hosts are different according to the organ in
which the cyst develops, this situation causes the diagnosis of the disease
difficult and increases economic loss due to the disease. In addition, the
lack of a successful treatment protocol in the intermediate hosts increases the
importance of prevention and control methods to be applied against the disease. It is known that
the control and prevention applications (such as using anthelmintic in
definitive hosts against E. granulosus and
public education on the disease) carried out in endemic regions reduce the
prevalence of the disease in the hosts. In this part, the importance of cyst
hydatid, its biology, morphology, clinical symptoms in intermediate hosts, and
diagnostic methods are considered, and the implementations are represented in
the fight against the disease.