Turkish StudiesInternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, cilt.10, sa.3, ss.409-426, 2015 (Hakemli Dergi)
Yurttaşların sahip olması gereken değerlerden biri yurtseverliktir.
Yurtseverlik, üzerinde yaşanan toprakları korumak, sevmek ve
yüceltmektir. Yurtseverlik, ülkesine ve milletine duygusal yakınlık
duymayı gerektirir. Yurtsever bir kişi kendi toplumunun başarılarıyla
övünür, maddi ve manevi değerlerine sahip çıkar. Yurtsever, aynı
toprakları paylaştığı farklı etnik kökenden insanların acılarına ortak
olan kişidir. Bu bağlamda yurtseverliğin gelişmesinde ortak dil, tarih ve
kültür önemli rol oynar. Bu araştırma, Türkiye’de yaşayan yetişkinlerin
kör ve yapıcı yurtseverlik tutumlarınınçeşitli değişkenler açısından
incelenmesini amaçlamaktadır. Çalışmada nicel araştırma
yaklaşımlarından betimsel tarama deseni kullanılmıştır. Araştırmanın
evren ve örneklemini Türkiye genelinde il, ilçe, belde ve köyde yaşayan
ve random küme örnekleme yoluyla seçilmiş yetişkinler
oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında Schatz, Staub ve Lavine
(1999) tarafından geliştirilen ve Yazıcı ve Yazıcı (2010a) tarafından
Türkçe uyarlaması yapılan “Yurtseverlik Tutum Ölçeği” (YTÖ) formu
kullanılmıştır. YTÖ’nin kör ve yapıcı yurtseverlik tutumlarını ölçmede
geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu saptanmıştır. Veriler, kişisel
bilgi formundaki bilgilere ve ölçek özelliklerine göre puanlanıp
kodlanarak PASW 18.0 paket programı ile bilgisayar ortamında analiz
edilmiştir. Araştırmanın alt problemlerine uygun olarak frekans,
aritmetik ortalama t‐testi, tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır.
Araştırmada cinsiyet, gelir, siyasi görüş, yaşadığı yer, eğitim düzeyi,
meslek, haber izleme, kitap okuma ve sinemaya gitme durumuna göre
yurtseverlik tutum puanları analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda
çeşitli değişkenlere göre kör ve yapıcı yurtseverlik tutum puanlarında
anlamlı farklılık görülmüştür. Farklılık büyük ölçüde entelektüel, sosyal
ve kültürel değişkenlerden kaynaklanmaktadır. Cinsiyet ve düzenli
haber izleme dışında gelir, eğitim, yaşadığı yer, siyasi görüş, kitap
okuma ve sinemaya gitme durumuna göre kör ve yapıcı yurtseverlik
tutum puanlarında anlamlı farklılık görülmektedir. Bu farklılık
genellikle yetişkinlerin kör yurtseverlik tutum puanlarından
kaynaklanmaktadır. Yapıcı yurtseverlik tutumlarında ise dikkate değer
anlamlı bir farklılık görülmemiştir.
Anahtar Kelimeler: Yurtseverlik, kör yurtseverlik, yapıcı
yurtseverlik, yurttaşlık