RAKAMLARIN İCADINDA MUHASEBENİN İTİCİ GÜCÜ: SÜMER SAYI SİSTEMİ ÖRNEĞİ


Şeker S., Şeker F.

Uluslararası Muhasebe ve Finans Araştırmaları Dergisi, cilt.1, sa.1, ss.80-90, 2019 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 1 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2019
  • Dergi Adı: Uluslararası Muhasebe ve Finans Araştırmaları Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Asos İndeks, Other Indexes
  • Sayfa Sayıları: ss.80-90
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Soyut hesaplamanın ve rakamların icadı konusu incelendiğinde arkeolojik kanıtlar, araştırmacıları günümüzden yaklaşık olarak 10000 yıl öncesine götürmektedir. İnsanlık geçmişinde insan yaşamını etkileyen en önemli icatların, ihtiyaçlar neticesinde ortaya çıktığı görülmektedir. Soyut hesaplamanın ve rakamların icadı da bu duruma bir örnektir.  Tarih öncesi dönemde Güney Mezopotamya’da yerleşik düzene geçen Sümerliler, bilinen en büyük uygarlığı kurmuşlar, Mezopotamya’nın coğrafyası gereği gereksinim duydukları malları dışardan temin etme yoluna giderek ticari faaliyetlerde bulunmuşlardır. Bu gelişmelere paralel olarak ticaretini yaptıkları malları kaydetmek adına muhasebe sistemleri geliştirmişlerdir. Yazının, rakamların ve paranın henüz icat edilmediği bu dönemde, malların miktarı ve iktisadi değerinin kaydedilebilmesi adına geliştirilen ve “Token” adı verilen kil objelere dayanan bu muhasebe sistemi, zaman içinde çokluk ifadelerinin ve rakamların da icadına zemin hazırlamış ve Sümer Sayı Sistemi olarak bilinen bir hesaplama sisteminin doğuşu ile sonuçlanmıştır.  Bu çalışmada temelleri muhasebeye dayanan Sümer Sayı Sistemi inceleme konusu yapılmıştır. Bire bir eşleşme mantığı ile başlayan ve soyut hesaplamaya dönüşerek evrensel olarak kullanılan rakamların doğuşunda etkili olan muhasebe sistemi, arkeolojik kanıtlar ışığında açıklanmıştır.  

When the abstract calculation and the invention of the figures are examined, the archaeological evidence leads the researchers to about 10,000 years ago. It seems that the most important inventions that have influenced human life in the human past have emerged as a result of needs. The invention of abstract calculations and figures is an example of this. The Sumerians who settled in Southern Mesopotamia in the prehistoric period established the greatest civilization known, and have been engaged in commercial activities in order to supply the goods they need from the outside of Mesopotamia. Parallel to these developments, they developed accounting systems in order to register the goods they trade. This accounting system, which is based on clay objects called "tokens" developed in order to record the quantity and economic value of goods in this period in which writing, numerals and money are not invented, over time has laid the groundwork for expressions of multiplicity and numerals and it has resulted in the birth of a calculation system known as the Sumerian Numeral System. In this study, Sumer Numeral System based on accounting basis will be examined. The accounting system, which begins with a pairing logic and transforms into an abstract calculation, is effective in the emergence of universally used numerals, will be explained in the light of archaeological evidence.