Lojistik Yönetimi, Vecihi YİĞİT, Editör, Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi yayınları, Erzurum, ss.1-21, 2017
Ulaştırma kavramı ikinci Dünya Savaşı’ndan sonra özellikle 90’lı yıllarda
küreselleşmenin artmasıyla beraber insanlar için başka ülkeleri görme arzusunun
ve sürekli değişen taleplerinin karşılanmasını istemeleriyle farklı bir boyut
kazanmıştır. Aynı şekilde işletmelerin de daha fazla ithalat ve ihracat yapmaları
ulaştırmayı önemli bir faktör hâline getirmiştir. Rekabetin giderek arttığı bir
ortamda işletmeler pazar paylarını kaybetmemek ve maliyetlerini azaltmak
amacıyla ulaştırmayı daha önemli görmüşlerdir. Bunun sonucunda ulaştırma
faaliyetlerinin yerine getirilmesini sağlayacak bütün aşamaları içinde barındıran
“lojistik” kavramı ortaya çıkmıştır.
Lojistik Yönetimi Konseyi (The Council of Logistics Management-CLM)
kuruluşu tarafından “Lojistik” kavramının günümüzdeki en geçerli tanımı
Müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere her türlü ürünün, servis hizmetinin
ve bilgi akışının, başlangıç noktasından (kaynağından) tüketildiği son noktaya
(nihai tüketiciye) kadar olan tedarik zinciri içindeki her iki yöne doğru olan
hareketinin etkili ve verimli bir şekilde planlanması, uygulanması, taşınması,
depolanması ve kontrol altında tutulmasıdır.” şeklinde yapılmıştır.
Tedarik zinciri; genel olarak tedarikçilerden, üreticilerden, dağıtıcılardan,
toptancılardan ve perakendecilerden meydana gelir. Lojistikçiler tedarik zinciri
içinde malzeme ve bilgi akışını sağlayarak tedarikçi ve müşteri arasında köprü
görevi üstlenir. Türkiye’de lojistik şirketlerinin geçmişte taşımacılık sektöründe
faaliyet göstermeleri ve insanların yeterli derecede bilgilendirilmemesinden dolayı
lojistik, taşımacılık olarak değerlendirilmektedir. Hâlbuki tanımdan da anlaşılacağı
gibi lojistik, taşımacılığın yanında tanımda sözü edilen diğer faaliyetleri de
içermektedir. Dolayısı ile lojistiğin tanımını iyi anlamak işletmelerin planladıkları
hedefleri gerçekleştirebilmeleri açısından çok önemlidir.
Lojistiğin temel bir tanımını yaparak daha sağlıklı anlaşılmasını istersek,
müşteri ihtiyaçlarını tatmin edebilmek için doğru yararların doğru müşteri için, bu
müşteri tarafından arzu edilen miktar ve koşullarda, müşterinin bunları istediği yer
ve zamanda ve bunlar için ödemeyi kabul ettiği fiyatla sunan sürekli bir süreç
olduğunu söyleyebiliriz. Bu açıklamada yer alan yarar kavramı sadece fiziksel
mallar, ürünler veya hizmetler değil aynı zamanda planlama, kontrol, maliyet,
optimizasyon, zamanlama gibi unsurları da içerir. Bu tanım kâr amaçlı, katma
değer yaratan yapılar için uygun olduğu gibi kâr amacı olmayan yapılar için de
uygundur.
Genel olarak lojistiğin ne demek olduğu ve neler ifade ettiğini kısaca
anlatmaya çalıştık. Bu anlatımların asıl konumuz olan küresel lojistiğe temel olması
amaçlanmaktadır. Bu bakımdan lojistiğin ne anlam ifade ettiği oldukça önemlidir.
Lojistik sektörüne yapılan yatırımlar temel olarak üç başlığa ayrılabilir. Bunlar;
• Altyapı Yatırımları
• Operasyon Yatırımları
• İnsan Kaynakları Yatırımları