Bilgi İletişim Teknolojileri ve İhracat: Üst Orta Gelirli Yükselen Ekonomiler İçin Panel Veri Analizi


Erkekoğlu H., Arıç K. H., Özat R.

2000'li Yıllarda Dünya Ekonomisinde Dönüşüm, Prof. Dr. Hatice Erkekoğlu,Prof. Dr. Kıvanç Halil Arıç, Editör, Ekin Yayınevi, Bursa, ss.51-70, 2021

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2021
  • Yayınevi: Ekin Yayınevi
  • Basıldığı Şehir: Bursa
  • Sayfa Sayıları: ss.51-70
  • Editörler: Prof. Dr. Hatice Erkekoğlu,Prof. Dr. Kıvanç Halil Arıç, Editör
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Küreselleşmenin yaygınlaşması ve özellikle 1980’lerle birlikte teknolojik gelişmelerin yaşanması artık sanayi ekonomisinden yeni bir ekonomik devrimin olduğu döneme geçişi mecbur kılmıştır. Sanayi sonrası toplum, bilişim toplumu, bilgi toplumu, yeni ekonomi, bilgi ekonomisi, dijital ekonomi gibi isimlerle adlandırılan bu dönem, temelde bilginin iktisadi açıdan öneminin artmasına, üretimde bilgi ve teknolojinin yoğun olarak kullanılmasına dayanır. Bilgi ekonomisi, sanayi ekonomisinden farklı olarak bilgi ve insan sermayesine önem verir. Ülkeler küreselleşen ortamda rekabet edebilir olma ve stratejik güç elde edebilir olma ihtiyaçlarını artık bilgi ve teknolojiye yatırım yaparak elde etmeye başlamışlardır. Bilgi tabanlı ekonomiye dönüşüm sürecinde Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT), iktisadi büyüme ve kalkınmada kaçınılmaz bir unsur olmuştur. BİT’nin hızlı gelişimi ve pek çok alanı etkilemesi sebebiyle incelenmesi önem arz etmektedir. Hem büyüme ve kalkınma bakımından hem de küreselleşmenin ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda yarattığı yeniliklere uyum sağlaması bakımından BİT, ülkelerin ekonomik göstergelerine etki etmektedir. Özellikle BİT’nin büyüme üzerinde etkisini analiz eden çok sayıda çalışma bulunmaktadır. BİT’nin maliyet azaltıcı özelliği dikkate alındığında dış ticaret hacmine, ülkeler arası ticaretteki dağılıma etkisi olduğu da düşünülmektedir. Bu doğrultuda bu çalışmada BİT ’deki gelişmelerin üst orta gelirli yükselen ekonomilerde ihracata olan etkisi analiz edilmiştir. Çalışmaya Brezilya, Bulgaristan, Çin, Macaristan, Hindistan, Endonezya, Kazakistan, Malezya, Meksika, Moldova, Peru, Romanya, Güney Afrika, Tayland, Türkiye, Ukrayna ve Vietnam olmak üzere 17 ülke seçilmiştir. Dünya çapında 2019’da 24 trilyon dolar olarak gerçekleşen ihracat miktarının dörtte biri bu ülkeler tarafından gerçekleşirken yine seçili ülkelerin toplam ihracatının yaklaşık %9’unun BİT ihracatı olarak gerçekleşmesi analiz için bu ülkeleri önemli kılmaktadır. Çalışmada bu ülkelerin 2007-2019 yıllarını kapsayan verileri ile bir panel veri analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda ihracat üzerinde BİT’nin istatiksel olarak anlamlı ve pozitif etkisi olduğu, analize dahil edilen yükselen ekonomilerde BİT’deki gelişmeleri temsilen kullanılan internet kullanımı, BİT ihracatı, patent sayıları, mobil hücresel abonelikler ve lojistik performans endeksi değişkenlerinin ihracatı artırdığı sonucu elde edilmiştir.

The spread of globalization and technical advancements, particularly in the 1980s, compelled the transition from the industrial economy to the new economic revolution.. This period, which is called the post industrial society, information society, new economy, information economy, digital economy, is fundamentally based on the increase in the economic importance of information and the intensely use of information and technology in production. Information economy prioritizes knowledge and human capital unlike the industrial economy. In a globalizing world, governments have begun to invest in information and technology to satisfy their demands for competitiveness and strategic might. Information and Communication Technologies (ICT) have become an unquestionable component in economic growth and development as the world transitions to an information-based economy. It is important to examine ICT because of its fast development and its impact on many areas. ICT has an impact on nations' economic indices in terms of both growth and development as well as globalization to adapt to innovations produced in economic, social, and cultural domains. There are lots of studies that analyze the effect of ICT on growth. Considering the cost-reducing feature of ICT, it is assumed that technology has an impact on the amount of international commerce and the distribution of trade across nations. In this direction, in this study, the effect of developments in ICT on exports in upper middle income emerging economies has been analyzed. For the study, 17 countries were chosen, including Brazil, Bulgaria, China, Hungary, India, Indonesia, Kazakhstan, Malaysia, Mexico, Moldova, Peru, Romania, South Africa, Thailand, Turkey, Ukraine, and Vietnam. While a quarter of the export amount of 24 trillion dollars worldwide in 2019 is realized by these countries, the fact that approximately 9% of the total exports of selected countries is ICT exports makes these countries important for analysis. In the study, a panel data analysis was conducted with the data of selected countries covering the years 2007-2019. As a result of the analysis, it was concluded that ICT had a statistically significant and positive effect on exports, and that it increased exports in terms of the variables used to represent the developments in ICT (internet usage, ICT exports, number of patents, mobile cellular subscriptions and logistics performance index) in the emerging economies included in the analysis.