Olgu Sunumu Eğitimin Alzheimer li Hastanın Bakım Vericisinde Bakım Yükü ve Yaşam Kalitesine Etkisi

Kocataş S., Akgül Gündoğdu N.

Sağlıkla Hemşirelik Dergisi, sa.22, ss.38-40, 2015 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Vaka Takdimi
  • Basım Tarihi: 2015
  • Dergi Adı: Sağlıkla Hemşirelik Dergisi
  • Sayfa Sayıları: ss.38-40
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bellek bozukluğu ile başlayan Alzheimer hastalığı (AH); mental işlevlerin yerine getirilememesi, kişilik değişiklikleri ile ilerlemekte ve son evrede sözel ve motor becerilerin kaybı ile hasta tümüyle çevresine bağımlı hale gelmekte ve bakım gereksinimi duymaktadır (Geldmacher ve Whitehouse, 1997; Mark, 2001). Alzheimer’lı hasta bakımının ABD’de %80-90 oranında evde erişkin çocuklar ya da eşler tarafından sağlandığı, Alzheimer’lı kişilerin bakım vericilerinin ağırlıklı olarak kadınlardan oluştuğu ve ülkemizde de bakımın çoğunlukla kadınlar tarafından gerçekleştirildiği ifade edilmektedir (Akyar ve Akdemir, 2009; Schulz ve Martire, 2004; Spurlock, 2005). Yapılan çalışmalar, Alzheimer’lı bir aile üyesine bakım vermenin zor ve stresli bir süreç olduğunu, bakım verenlerin fiziksel, ruhsal ve sosyal sorunlar yaşadığını (Akyar ve Akdemir, 2009; Butcher vd., 2001; Deeken vd., 2003; Dileköz, 2003; Kılıç Akça ve Taşçı, 2005; Oyebode, 2003) ve Alzheimer hastasına bakım verenlerin diğer bakım vericilerden daha yüksek düzeyde bakım yüküne ve bakım verme süresine sahip oldukları belirlenmiştir (Hong ve Kim, 2008; Pinquart ve Sorensen, 2003; Sanders, 2005; Spurlock, 2005). Alzheimer’lı hastaların bakım vericileri; hastalığın ilerlemesi ile hastanın öz bakımına yönelik olarak beslenme, banyo yapma, giyinme ve boşaltım gereksinimini karşılamanın yanı sıra hastanın problemli davranışlarının yönetimini ve gün boyunca sürekli gözetimini üstlenmek durumunda kalmaktadırlar.

Alzheimer hastalığı olan kişilerin ve onlara bakım veren aile üyelerinin, bu süreci daha sağlıklı bir şekilde geçirebilmeleri için sağlık çalışanlarına önemli sorumluluklar düşmektedir. Bir bakım mesleği olan hemşirelerin; özellikle Alzheimer’lı kişilere bakım verenlerin yaşadıkları sorunları ve bakım yüklerini ele alan çalışmalar yapmasının, bu konuda planlanacak girişimlere yol göstereceği tahmin edilmektedir. Bakım veren kişilerin, özellikle de kadınların bakım konusunda eğitim almalarının, danışmanlık ve destek programlarına dahil edilmelerinin bakım veren kişinin yaşadığı sorunlarla baş etmesine ve hem hastanın hem de bakım verenin yaşam kalitesinin artmasına katkıda bulunacağı düşünülmektedir.