İŞLETMELERDE ANALİTİK HİYERARŞİ PROSESİ YÖNTEMİ İLE DEPO YERİ SEÇİMİ


Creative Commons License

Arslan E.

5. INTERNATIONAL SOCIAL SCIENCES AND INNOVATION CONGRESS, Ankara, Türkiye, 11 - 12 Kasım 2022, ss.255-269

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.255-269
  • Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Fabrika ve depo yeri seçimi lojistik maliyetlere önemli derecede etki etmektedir. Ayrıca ticaretin

globalleşmesi nedeniyle doğru fabrika ve depo yeri seçimi kararları stratejik önem kazanmıştır. Lojistik

yönetiminin en önemli unsurlarından biri olan depolama aktivitesi ve dağıtım kanalı oluşturma kararları

özellikle rekabet unsurlarının etkin olduğu günümüzde önemli hale gelmiştir. Geleneksel yönetim anlayışına

göre yalnızca ürünlerin saklandığı yer olan depo ve depolama işlemleri, günümüzde farklı bir anlayış ile

tüketici/müşteri taleplerinin üreticileri yönlendirmesi ile tedarik zinciri içerisinde pazarlamaya yardımcı bir

süreç kabul edilerek yönetilmektedir. Bu açıdan depolama, kaynak sağlayıcı bir göreve sahiptir. Özellikle

perakendecilikte, tüketici gereksinimlerine göre perakendecinin kendi perakende ağını desteklemesi açısından

kritik bir öneme sahiptir. Depo yerinin neresinin olacağı kararı işletmeler açısından önemli kararlardan biridir.

Bu yüzden depo yeri seçimi yapılırken dikkat edilmesi gereken oldukça fazla kriter mevcuttur. Depo yeri

seçim sürecinde pek çok değerlendirme kriterini dikkate almak gerektiğinden bu süreç, sadece tek değişkene

veya tek kritere göre değil, çok sayıda kritere ve bunların ortaklaşa etkilerine göre tanımlanmalıdır. Bu

bağlamda çalışmada, depo yeri seçim sürecinde çok kriterli karar verme tekniklerini kullanarak, en uygun

depo yerinin seçilebileceği bir modeli ortaya koymak amaçlanmaktadır. Bu amaçla öncelikle depo yeri seçimi

için hangi kriterlerin gerektiği literatürden ve uzmanların görüşlerinden yola çıkılarak saptanmıştır. Daha

sonra depo yerinin seçim kriterlerinin önem dereceleri, alanında tecrübeli olan işletme sahiplerine anket

vasıtasıyla sorulmuş ve elde edilen veriler Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) yöntemi kullanılarak Expert

Choice 11.5 programı aracılığıyla ile analiz edilmiştir. AHP analizi sonucunda “Çevresel Etmenler”,

“Altyapı” ve “Maliyet” en önemli üç ana kriter olarak belirlenmiştir. “Yasal Prosedürler”, “Pazara Yakınlık”

ve “Ulaşım Alternatifleri” en önemli üç alt kriter olarak belirlenmiştir.