Akademik Veri Yönetim Sistemi
Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.10, sa.2, ss.123-145, 2025 (Hakemli Dergi)
Bu araştırma, Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli (TYMM) kapsamında hazırlanan 2024 Sosyal Bilgiler Öğretim Programı'nda (SBÖP) toplumsal kimliğin inşasına yönelik yaklaşımın, 2018 Programı'na kıyasla nasıl bir farklılaşma ve dönüşüm sergilediğini karşılaştırmalı olarak incelemeyi amaçlamıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi kullanılarak; 2018 ve 2024 SBÖP'lerinin amaçları, öğrenme çıktıları, programlar arası bileşenler (değerler, beceriler) analiz edilmiştir.
Analiz sonuçlarına göre, 2018 SBÖP'te millet, vatan, hukuk, devlet ve kültürel miras gibi toplumsal kimlik bileşenleri öğrenme alanları içinde yüksek kazanım yoğunluğu ile temsil edilirken, 2024 TYMM’de toplam öğrenme çıktısı sayısını azaltmış ancak bu bileşenleri daha sistematik ve bütüncül bir yaklaşımla ele almıştır. 2024 Programı'nın temel farklılıkları, toplumsal kimlik inşasını daha niteliksel bir derinliğe taşımaktır. Bu kapsamda, Sosyal-Duygusal Öğrenme Becerileri (SDB) ve Okuryazarlıklar ile kimlik, sarmal ve beceri temelli bir yapı kazanmıştır. Ayrıca, Erdem-Değer-Eylem (E-D-E) Çerçevesi kullanılarak millî kimliğin, yerli ürün kullanma gibi somut eylem bileşenlerine dönüştürülmesiyle kimlik eylem odaklı hale gelmiştir. Son olarak, bütüncül eğitim yaklaşımı bireysel yetkinlikleri toplumsal ahlaki uyumla bütünleştirerek birey-toplum dengesini yapısal olarak güçlendirirken; adalet ve yardımseverlik değerlerinde kapsayıcılık (etnik köken ve özel gereksinim ayrımı yapmama) vurgusuyla çoğulcu bir temel hedeflenmektedir. Sonuç olarak, 2024 Sosyal Bilgiler Programı, toplumsal kimlik inşasını 2018'e kıyasla daha az içerik, daha çok beceri ve eylem temelli bir sürece taşımıştır. Bu yaklaşım, öğrencilerin millî kimliği benimsemelerini, aynı zamanda modern sorunlar (dijital mahremiyet, sürdürülebilirlik) karşısında eleştirel ve sorumlu vatandaşlar olarak hareket etmelerini zorunlu kılmaktadır
This research aims to comparatively examine how the approach to the construction of social identity in the 2024 Social Studies Curriculum (SSCP), prepared within the framework of the Turkish Century Education Model (TYMM), differs and transforms compared to the 2018 Curriculum. Using content analysis, a qualitative research method, the aims, learning outcomes, and inter-program components (values, skills) of the 2018 and 2024 SSCPs were analyzed. According to the analysis results, while social identity components such as nation, homeland, law, state, and cultural heritage were represented with a high density of learning outcomes in the 2018 SSCP, the 2024 TYMM reduced the total number of learning outcomes but addressed these components with a more systematic and holistic approach. The fundamental differences of the 2024 Program are that it takes the construction of social identity to a more qualitative depth. In this context, Social-Emotional Learning Skills (SES) and Literacies have given identity a spiral and skill-based structure. Furthermore, by using the Virtue-Value-Action (V-V-A) Framework, national identity has become action-oriented by transforming it into concrete action components such as using local products. Finally, the holistic education approach structurally strengthens the individual-society balance by integrating individual competencies with social moral conformity; while aiming for a pluralistic foundation with an emphasis on inclusivity (not discriminating based on ethnicity or special needs) in the values of justice and benevolence. In conclusion, the 2024 Social Studies Program has shifted the process of building social identity from a content-based approach to a more skill- and action-based one compared to 2018. This approach necessitates that students embrace national identity while simultaneously acting as critical and responsible citizens in the face of modern issues (digital privacy, sustainability).