ULUSLARARASI GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE TOKAT’TA İLMÎ VE KÜLTÜREL HAYAT SEMPOZYUMU, Tokat, Türkiye, 18 Ekim 2018, cilt.1, ss.180-204
Hicrî VII. yüzyıl Hanefî fakihi Burhânüşşerîa’nın Vikâyetü’r-rivâye fî mesâili’lHidâye adlı eseri, hicrî VI. yüzyıl Hanefî fakihi Merğinânî’nin el-Hidâye’sindeki
meselelerin derlenmesiyle oluşturulan muhtasar bir metindir. Bu tebliğde bu
muhtasar eserin şerhlerinden Kumenâtî’nin el-İnaye fi Şerhi’l-Vikaye adlı Vikaye
şerhinin bazı şekil ve muhteva özellikleri üzerinde durulmuştur. el-İnâye fî
Şerhi’l-Vikâye Tokat ili sınırları içerisinde olan Kumenât (Gümenek)’li Seyyid
Hasan (ö. 840/1436) tarafından yazılmıştır. Yazma halindeki eserin nüshaları
kütüphanelerde mevcuttur. Seyyid Hasan Kumenâtî, şerhte Hanefi mezhebinin
fıkıh kitaplarından istifade etmiştir. İfadesine göre Vikaye’nin veciz, sade ve
edebi ifadelerini açıklamıştır. Kitabın uzamaması için kaynakları kısaltmalarla
kaydetmiştir. Bahisleri açıklarken tanımları tahlil etmekte ve değerlendirmeler
yapmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Vikâye, Burhânüşşerîa, Kumenâtî, el-İnaye, Hanefî, Fıkıh
Vikâyetü’r-rivâye fî mesâili’l-Hidâye by Burhânüşşerîa, a Hanafi
scribe of the 7th century Hijri calendar, is a compendious work that consists of
a compilation of the issues in el-Hidâye by Merğinânî, a Hanafi scribe of the 7th
century Hijri calendar. This paper discusses the structure and content of
Kumenâtî’s el-İnaye fi Şerhi’l-Vikaye, a Vikaye commentary. el-İnaye fi Şerhi’lVikaye is written by Sayyid Hasan (d. 840/1436) of Kumenât (Gümenek) in
today’s Tokat, Anatolia. There are several copies of handwritten manuscript in
libraries. It is seen that Kumnâtî draws on the books of the Hanafi school of
Islamic law in this commentary. As he says, he explains the concise, plain and
literary expressions in the Vikaye. He gives the bibliography in abbreviations
so as not to make his text long. He analyses the terms under consideration,
comments on them and makes choices while explaining.
Key Words: al-Wiqaya, Burhan ash-Sharia, Kumenati, al-İnaye, Hanafi, Fiqh