Akademik Veri Yönetim Sistemi
16. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, Sivas, Türkiye, 26 - 29 Ekim 2023, ss.271-284
Bireyin davranışlarını tanıma uğraşı insanın varoluşu kadar eskilere dayanmaktadır. Bu uğraş bireyi tanıma ile
ilgili farklı yöntem ve tekniklerin gelişmesini sağlamıştır. Günümüzde bireyin her yönüyle ele alınması, soy çekimi ve
genetik potansiyelinin anlaşılmaya çalışılması ve doğuştan getirdiği özelliklerin keşfedilmesi amacıyla yapılan
çalışmalar giderek artmaktadır. Dermatoglifi bilimi de bu kapsamda bireyin parmak izini inceleyen bir bilim dalıdır. Bu
çalışma bireyin sahip olduğu yetenek, zeka, kişilik gibi kavramlar ile parmak izleri arasında bağ olup olmadığını
araştırmak amacıyla hazırlanmıştır. Bu kapsamda bireyin doğuştan gelen ve değişmeyen parmak izleri incelenmiş ve
anlamlı veriler elde edilmiştir.
Bu araştırma Teknofest Projesi kapsamında 2022 yılında yürütülmüştür. Proje Eğitim Teknolojileri
kategorisinde 2022 yılında 3.lük ödülü almıştır. Projenin daha gelişmiş şekli ise 2023 yılına aynı kategoriden Teknofes
3.lük ödülü almıştır. Bu araştırma nicel araştırma yaklaşımlarından temel araştırma türünde, zaman boyutunda kesitsel
olarak, ilişkisel araştırma deseni ile yürütülmüştür. Araştırmanın örneklem grubunu öğrenciler, eğitmenler, öğrenim dışı
yetişkin 400 birey oluşturmaktadır. Örneklem grup deney grubu ve kontrol grubu olarak birbirinden ayrılmıştır. Deney
grubu seçkisel olarak belirlinmiş kontrol grubu ise rastgele seçkisiz olarak belirlenmiştir. Örneklem grubunun tamamına
Çoklu Zekâ Envanteri Ölçeği (Saban, 2002) ve Hacettepe Kişilik Envanteri uygulanmıştır. Aynı gruba PAPBİL
Programı ile Henry-Galton Tasnif Sistemine göre parmak izi analizi uygulanmıştır (EGM, 2005). Böylece aynı
örneklem gruptan iki farklı yöntemle veri toplanmış ve elde edilen veriler arasında korelasyon hesaplaması yapılarak
zeka, yetenek ve kişilik özellikleri ile parmak izler arasındaki var olan ilişki durumu ve oranı korelasyon türü ilişkisel
tarama modeliyle belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, bireyin parmak izlerini analiz edilen, bireye bu analiz sonrası
detaylı bir rapor sunan komut kontrollü ve yapay zeka destekli yeni bir yöntem (PAPBİL) olan PAPBİL raporları ile
XVI. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi / 26 - 29 Ekim 2023 – Sivas Tam Metin Kitapçığı
272
diğer envanterlerden elde edilen veriler arasında büyük oranda benzerlik olduğu gözlemlenmiştir. Bu araştırmada elde
edilen veriler seçkisel olmayan karma gruplarda görüşme yöntemi ile test edilmiştir.
Araştırma sürecinde bireyin parmak izleri analiz edilerek yetenekleri hakkında bir rapor çıktısı oluşturulmuş ve
bu rapor bireye teslim edilerek kontrol etmesi sağlanmıştır. Bireyle görüşme ve gözlem yöntemiyle bilgi alışverişi
yapılmıştır. Görüşmeler uzman psikolojik danışman ve deneyimli farklı zeka testleri uygulama yeterliliği olan psikolojik
danışman tarafından 30-45 dk süreyle gerçekleştirilmiştir. Bu süre zarfında birey hem gözlemlenmiş hem de mülakata
tabi tutulmuştur. Aynı örneklem gruba yetenek ve zeka alanlarının belirlenmesi için Çoklu Zeka Envanteri, kişilik
özelliklerinin belirlenmesi için de Hacettepe Kişilik Envanteri Ölçeği uygulanmıştır. Bu ölçeklerden edilen verilerle
bireyin PAPBİL Programı ile elde edilen veriler arasında korelasyon hesaplamaları yapılmıştır. Elde edilen bu verileri
görüşme yöntemi ile örneklem gruptan puanlaması istenmiş ve farklı yöntemlerle bireyden elde edilen veriler arasında
güçlü korelasyon (0,7 ve üzeri) olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırma bireyin erken yaşta yeteneklerinin keşfedilmesi
ve gereksiz zaman harcanmadan yeteneğine göre eğitim ve iş alanlarına yönlendirilebilmesi açısından büyük önem
taşımaktadır.
Anahtar Kelimeler: PAPBİL, Zeka, Yetenek, Bireyi Tanıma Tekniği